BOŞANMANIN GENEL VE ÖZEL SEBEPLERİ
Boşanma sebepleri sınırlı bir şekilde Türk Medeni Kanunu'muzda belirtilmiştir. Boşanma sebepleri; konularına göre ve etkilerine göre ikiye ayrılır.
Konularına göre boşanma sebepleri; Özel boşanma sebepleri ve genel boşanma sebepleri olarak iki ayrımı vardır.
Etkilerine göre boşanma sebepleri; Mutlak boşanma sebepleri ve nisbi boşanma sebepleri olarak iki çeşidi vardır.
Özel Boşanma Sebepleri
Özel boşanma nedenleri, kanunda belirtilen bir olguya dayanılan boşanma sebepleridir. Özel boşanma sebepleri TMK 161, 162, 163, 164 ve 165. maddelerde belirtilmiştir. Özel boşanma sebepleri nelerdir?
- Zina (TMK m. 161)
- Hayata kast (TMK m. 162)
- Pek kötü veya onur kırıcı davranış (TMK m. 162)
- Suç işleme (TMK m. 163)
- Haysiyetsiz hayat sürme (TMK m. 163)
- Akıl hastalığı (TMK m. 164)
- Terk (TMK m. 165)
Özel Boşanma Sebepleri Zamanaşımı
Davaya hakkı olan eşin boşanma sebebini öğrenmesinden başlayarak altı ay ve her hâlde zina eyleminin üzerinden beş yıl geçmekle dava hakkı düşer.
Davaya hakkı olan eşin boşanma sebebini (hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış) öğrenmesinden başlayarak altı ay ve her hâlde bu sebebin doğumunun üzerinden beş yıl geçmekle dava hakkı düşer.
Genel Boşanma Sebepleri
Genel boşanma sebepleri, belirli bir olguya dayanmayan sebeplerdir. Önceden belirlenmesi mümkün olmayan bir olay sebebiyle evlilik birliği temelinden sarsılmaktadır ve bu durum, eşlerden ortak hayata devam etmeleri beklenemez bir derecededir. Genel boşanma sebepleri TMK 166. maddede belirtilmiştir. Genel boşanma sebepleri nelerdir?
- Evlilik birliğinin temelden sarsılması (TMK m. 166/1-2)
- Anlaşmalı boşanma (TMK m. 166/3)
- Ortak hayatın kurulamaması (TMK m. 166/4)
Anlaşmalı boşanma ve ortak hayatın kurulamaması durumlarında; evlilik birliğinin sarsılmış olduğu kabul edilir. Yani bu hallerde evlilik birliğinin sarsılmış olduğu varsayımı vardır. Bunun anlamı şudur: Türk Medeni Kanunu 166. madde 1 ve 2 fıkraları uyarınca evlilik birliğinin temelinden sarsılması sebebiyle açılan bir boşanma davasında evlilik birliğinin temelinden sarsılmasına sebep olan olay ve temelden sarsılmanın varlığı davacı tarafından ispatlanmalıdır. Buna karşılık diğer hallerde (MK 166/3 ve 4) sadece kanunun aradığı şartların gerçekleştiğinin ispat edilmesi yeterlidir. Kanun bu hallerde bir varsayım öngördüğü için ayrıca evlilik birliğinin temelinden sarsılmış olduğunu ispat etmeye gerek yoktur.
Mutlak Boşanma Sebepleri
Mutlak boşanma sebebi nedir? Mutlak boşanma sebebinin davada ispat edilmesi durumunda hakimin boşanma kararı vermesinde takdir yetkisi yoktur. Söz konusu evliliğin çekilmez hale gelip gelmediği konusu araştırılmayacaktır. Mutlak sebep ispatlandığı zaman hakim tarafların boşanmasına karar vermelidir. Mutlak boşanma sebepleri nelerdir?
- Zina (TMK m. 161)
- Hayata kast (TMK m. 162)
- Pek kötü veya onur kırıcı davranış (TMK m. 162)
- Terk (TMK m. 165)
- Anlaşmalı boşanma (TMK m. 166/3)
- Ortak hayatın kurulamaması (TMK m. 166/4)
Nisbi Boşanma Sebepleri
Nisbi boşanma nedir? Nisbi boşanma sebebinde ise hakimin takdir yetkisi bulunmaktadır. Bu takdir yetkisi de söz konusu evliliğin çekilmez hale gelip gelmediği konusu ile ilgilidir. Nisbi boşanma sebepleri nelerdir?
- Suç işleme (TMK m. 163)
- Haysiyetsiz hayat sürme (TMK m. 163)
- Akıl hastalığı (TMK m. 164)
- Evlilik birliğinin temelden sarsılması (TMK m. 166/1-2)
Genel Boşanma Sebepleri Yargıtay Kararları
Evlilik Birliğinin Temelden Sarsılması Yargıtay Kararları
Özel Boşanma Sebepleri Yargıtay Kararları
