KAMU MALINA ZARAR VERME SUÇU VE CEZASI
Kamu Malına Zarar Verme Suçu
Kamu Malına zarar verme suçu TCK 152. maddesinde yer almaktadır. Bu madde, mala zarar verme suçunun belirli ağırlaştırıcı koşulları altında işlenmesi halinde cezanın arttırılmasına neden olur. Dolayısıyla mala zarar verme suçu nitelikli halleri şu şekildedir:
Madde 152- (1) Mala zarar verme suçunun;
a) Kamu kurum ve kuruluşlarına ait, kamu hizmetine tahsis edilmiş veya kamunun yararlanmasına ayrılmış yer, bina, tesis veya diğer eşya hakkında,
b) Yangına, sel ve taşkına, kazaya ve diğer felaketlere karşı korunmaya tahsis edilmiş her türlü eşya veya tesis hakkında,
c) Devlet ormanı statüsündeki yerler hariç, nerede olursa olsun, her türlü dikili ağaç, fidan veya bağ çubuğu hakkında,
d) Sulamaya, içme sularının sağlanmasına veya afetlerden korumaya yarayan tesisler hakkında,
e) Grev veya lokavt hallerinde işverenlerin veya işçilerin veya işveren veya işçi sendika veya konfederasyonlarının maliki olduğu veya kullanımında olan bina, tesis veya eşya hakkında,
f) Siyasi partilerin, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının ve üst kuruluşlarının maliki olduğu veya kullanımında olan bina, tesis veya eşya hakkında,
g) Sona ermiş olsa bile, görevinden ötürü öç almak amacıyla bir kamu görevlisinin zararına olarak,
İşlenmesi halinde, fail hakkında bir yıldan dört yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
(2) Mala zarar verme suçunun;
a) Yakarak, yakıcı veya patlayıcı madde kullanarak,
b) Toprak kaymasına, çığ düşmesine, sel veya taşkına neden olmak suretiyle,
c) Radyasyona maruz bırakarak, nükleer, biyolojik veya kimyasal silah kullanarak, işlenmesi halinde,
verilecek ceza bir katına kadar artırılır.
(3) Mala zarar verme suçunun işlenmesi sonucunda haberleşme, enerji ya da demiryolu veya havayolu ulaşımı alanında kamu hizmetinin geçici de olsa aksaması hâlinde, yukarıdaki fıkralar hükümlerine göre verilecek ceza yarısından iki katına kadar artırılır.
Kamu Malına Zarar Verme Cezası
Kamu malına zarar vermenin cezası nedir?
TCK m. 152/1 de bahsedilen fiillerin işlenmesi halinde, fail hakkında bir yıldan dört yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
TCK m. 152/2 de bahsedilen fiillerin işlenmesi halinde, fail hakkında 1. fıkraya göre verilecek ceza bir katına kadar artırılır.
TCK m. 152/3 de bahsedilen durumların oluşması halinde ise , fail hakkında 1. ve 2. fıkraya göre verilecek ceza yarısından iki katına kadar artırılır.
Yaş Küçüklüğü Nedeniyle Cezada İndirim
Kamu malına zarar verme cezası 18 yaş altı olan kişilerin cezalarında indirim yapılmaktadır.
Trafik Kazasında Kamu Malına Zarar Vermenin Cezası
Alkollü trafik kazasında kamu malına zarar vermenin cezası:
Alkollü bir şekilde trafik kazası yapmak ve bu kaza sonucunda kamuya ait bir mala zarar verilmesi halinde bu kişi hem trafik güvenliğini tehlikeye sokmaktan hem de kamu malına zarar verme suçundan (mala zarar verme suçunun nitelikli hali) cezalandırılacaktır.
Kamu Malına Zarar Verme Şikayete Tabi mi?
Kamu malına zarar verme suçu şikayete tabi mi? Türk Ceza Kanunu'na göre şikayete tabi bir suç değildir. Bu suç, kamusal suç niteliği taşır ve kamu düzenine zarar verme potansiyeline sahiptir. Bu nedenle, özel bir şikayet aranmaksızın, kamu davası açılabilir.
Kamu malına zarar verme şikayete bağlı mı? Nitelikli mala zarar verme suçunda, mağdurun şikayeti gerekli değildir. Kamu davası açılabilir ve savcılık, suçun işlendiğini öğrenmesi durumunda kendiliğinden soruşturma başlatabilir.
Kamu Malına Zarar Verme Suçu Uzlaşmaya Tabi mi?
Mala zarar verme suçu uzlaştırmaya tabi mi? Mala zarar vermenin nitelikli hali olan TCK m. 152 uzlaşmaya tabi suçlardan değildir.
Kamu Malına Zarar Verme Para Cezası
Kamu malına zarar verme suçundan 1 yıl veya daha az süreli hapis cezası, adli para cezasına ya da TCK'nun 50. maddesinde sayılan farklı bir seçenek yaptırıma çevrilebilir.
Verilen Hapis veya Adli Para Cezası TCK'nun 51. maddesi gereğince ertelenebilir ya da CMK'nun 231. maddesi uyarınca Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasına Karar Verilebilir.
Adli para cezası verilebilmesi için:
- Verilecek ceza 1 yıldan az olmalıdır.
- Kamunun uğradığı zararın aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya tazmin suretiyle, tamamen giderilmelidir.
Kamu Malına Zarar Verme ve Zararın Giderilmesi
Kamu malına verilen zararın tazmini halinde etkin pişmanlık hükümlerinden yararlanılacaktır. Etkin pişmanlık gösteren kişinin cezasında indirim yapılacaktır.
Mala Zarar Verme Suçu Etkin Pişmanlık
Suç tamamlandıktan sonra ve fakat bu nedenle hakkında kovuşturma başlamadan önce, failin, azmettirenin veya yardım edenin bizzat pişmanlık göstererek mağdurun uğradığı zararı aynen geri verme veya tazmin suretiyle tamamen gidermesi halinde, verilecek cezanın üçte ikisine kadarı indirilir.
Etkin pişmanlığın kovuşturma başladıktan sonra ve fakat hüküm verilmezden önce gösterilmesi halinde, verilecek cezanın yarısına kadarı indirilir.
Taksirle Kamu Malına Zarar Verme
Kanuni düzenleme göz önüne alındığında, mala zarar verme suçu genel kast ve olası kastla işlenebilen bir suçtur.
Kamu malına zarar verme suçu taksirle işlenebilir mi? Mala zarar verme suçunun taksirli hali, 5237 sayılı TCK'da suç olarak düzenlenmediğinden, bu suçun taksirle işlenmesi mümkün değildir. (Yargıtay CGK Esas:2015-1070 Karar:2018-125)
Mala Zarar Verme Zincirleme Suç
TCK 43. maddeye göre; Bir suç işleme kararının icrası kapsamında, değişik zamanlarda bir kişiye karşı aynı suçun birden fazla işlenmesi durumunda, bir cezaya hükmedilir. Ancak bu ceza, dörtte birinden dörtte üçüne kadar artırılır.
Zincirleme suçtan söz edilebilmesi için öncelikle mala zarar verme suçu, farklı zamanlarda birden fazla kez işlenmiş olmalıdır. Zincirleme suç hükümlerinin oluşabilmesi için suçun mağdurlarının aynı olması gerekir.
Kamu Malına Zarar Verme İdari Para Cezası
Kamu malına zarar verme suçundan dolayı herhangi bir idari para cezası verilmemektedir.
Kamu Malına Zarar Vermeye Teşebbüs
Kamu malına zarar verme suçunda teşebbüs hükümleri uygulanabilir. Suça teşebbüsün koşularının gerçekleşmesi halinde meydana gelen zarar veya tehlikenin ağırlığına göre, verilecek cezanın dörtte birinden dörtte üçüne kadarının indirilmesini kabul etmiştir.
Kamu Malına Zarar Verme Zamanaşımı
5237 sayılı TCK’nın 152 maddesinde tanımlanan mala zarar verme suçu için 8 ve 15 yıllık olağan zamanaşımı süreleri uygulanmaktadır. Zamanaşımı süresi TCK m. 152/1 için 8 yıldır. TCK m. 152/2 için ise 15 yıldır.
Kamu Malına Zarar Verme Suçu Memuriyete Engel mi?
Kamu malına zarar verme memuriyete engel mi? Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına mahkum olan kişiler memur olamazlar.
Trafik Güvenliğinin Tehlikeye Sokulması ve Kamu Malına Zarar Verme
Trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçu TCK 179. maddede yer almaktadır. Trafik güvenliğini tehlikeye sokma suçu ve mala zarar verme suçu birlikte işlenmiş olabilir. Her iki suç için de kişi ayrı ayrı ceza alacaktır.
Kamu Malına Zarar Verme ve Hırsızlık Suçu
Hırsızlık ve Kamu malına zarar verme suçları 5237 sayılı TCK'nun onuncu bölümünde "Mal varlığına karşı suçlar" başlığı altında düzenlenmiş olup her iki suçun da koruduğu hukuki değer kişinin/kamunun mal varlığıdır.
Kamu malına zarar verme ve hırsızlık suçunun birlikte işlenmesi halinde sadece hırsızlıktan dolayı ceza verilebileceği gibi her iki suç için de ayrı ayrı ceza verilebilir.