Vasi Defteri
Vasi Defteri Nedir?
Vasi defteri, vasiliğe atanma kararının kesinleşmesi üzerine, vasi ile vesayet makamının görevlendireceği bir kişi tarafından hâkimin belirleyeceği süre içinde ve talimatları doğrultusunda vesayet altındaki kişinin yönetilecek malvarlığının tutulduğu defterdir.
Koşullar gerektirdiği takdirde denetim makamı, vasi ve vesayet makamının isteği üzerine vesayet altındaki kişinin malvarlığının resmî defterinin tutulmasına karar verebilir. Bu defter, mirastaki resmi defterin alacaklılara karşı doğurduğu sonuçları doğurur ve oradaki usul uyarınca tutulur.
Vasi Defteri Nasıl Tutulur?
Defter tutma yükümlülüğü altında olan vasi öncelikle vesayet altına alınan kişinin malvarlığının bilançosunu çıkarır. Bilançoda aktif ve pasifler gösterilir. Vesayet altına alınan kişiye ait olan taşınmazlar, değerli sayılabilecek taşınır eşya (yaklaşık değerleri de belirtilmek suretiyle), alacaklar, borçlar, maaş, kira gelirleri, faiz, temettü gibi gelirler ve giderler vasi tarafından tutulan bu (adi) defterde detaylı olarak açıklanır.
Tutulan defter belirlenen süre içinde iki örnek olarak vesayet makamına verilir. Vesayet makamı, defterde yazılan malların iyi tanımlanmadığını, değerlerinin takdirinde yanlışlık yapıldığını veya eksik yazıldığını saptarsa, bunları denetimi altında tamamlattırır veya düzelttirir. Vesayet makamı, defterin usulune uygun ve doğru olarak düzenlendiği kanısına varırsa bir örneğini onaylayarak vasiye verir, diğer örneğini dosyasında saklar.
Vasi Defterine Neler Yazılır?
Hakim tarafından belirlenen kişi, vasi defterine vesayet altındaki kişinin mallarının türünü adedini, tahmini rayiç bedellerini, taşınmazların bulunduğu yerleri ve bu mallar üzerindeki kısıtlamalara ilişkin ayni hakları yazmaktadır.
Vasi Defter Tutmak Zorunda Mı?
Türk Medeni Kanununda düzenlenen vasi defteri tutulması, vesayet kararın kesinleşmesi ile birlikte vakit kaybetmeden yönetilecek mal varlığına ilişkin defteri tutmak zorundadır. Yetkili vesayet makamı olan Sulh Hukuk Mahkemesi Hâkimliği aksini belirtmedikçe vasinin yönetmekte olduğu malvarlığına ilişkin defter tutma yükümlülüğü aynen devam eder. Kısacası vasi defterinin tutulması kanundan doğan bir yükümlülüktür.
Hakimin belirlediği süre içinde defterin düzenlenmesine engel bir durum varsa, vesayet makamından ek süre istenebilir. Vasinin ek süre istemi vesayet makamınca uygun görüldüğü takdirde yeterli ek süre verilir. Bu süre kesindir.
Vasi, defter tutma işini vesayet makamının görevlendireceği bir kişi ile birlikte yapar. Bu kişinin vesayet makamının bir üyesi olması ise şart değildir
Vasi Defteri Tutulmazsa Ne Olur?
Vasi defterinin tutulmaması durumunda defteri tutma yükümlülüğünü ihmal etmiş olur. TMK m.483 uyarınca belirlenen süreler içinde defter tutulmaz veya tamamlanmazsa vasi, vesayet makamı tarafından görevinden alınır.
Vasi Defteri Tutma Yükümlülüğü Bulunmayanlar
Vesayet makamı tarafından Vasi olarak tayin edilen kişinin defteri tutulacak kişiye ait yönetilecek herhangi bir malvarlığının olmaması durumunda vesayet makamı olan Sulh Hukuk Mahkemesi Hakimliği vasinin defter tutmasına gerek olmadığı yönünde karar verebilmektedir. Bu durumda hakimin kararıyla birlikte vasinin defter tutma yükümlülüğü olmadığı söz konusu olmaktadır. Yani malvarlığı olmayan birinin vasi defteri tutulamayacağı yönünde hakim karar verebilir.