VELAYETİN DEĞİŞTİRİLMESİ YARGITAY KARARLARI
Velayet Değişikliği Yargıtay Kararları
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 10.01.2024 T. 2023/8716 E. 2024/101 K.
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile velayetin değiştirilmesini gerektirir bir durumun olmadığını, velayet kendisinde olmayan ebeveynin çocukların giderlerine katılmak zorunda olduğunu bu nedenle velayetin değiştirilmesi ve iştirak nafakasının kaldırılması talebi yönünden davanın reddine karar verilmesinin gerektiğini; çocukların yaşı ve yüksek menfaati gereğince boşanma kararı ile kurulan kişisel ilişki süresinin değiştirilmesinin gerektiği gerekçesi ile kişisel ilişki süresinin değiştirilmesi talebi yönünden davacı babanın davasının kabulüne, baba ile çocuklar arasında daha önce kurulan kişisel ilişkinin değiştirilerek baba ile velâyetleri annede bulunan ortak çocuklar arasında her ayın 1. ve 3. Cumartesi günleri saat 10:00 dan ertesi günü saat 17:00 a kadar; dini bayramların (Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramı) 2. günü saat 10:00 ile ertesi günü saat 17:00 arası, her yıl sömestir tatilinin 2. Haftasının ilk Pazartesi saat 10:00 ile takip eden Pazar günü saat 17:00'a kadar, ayrıca 01 Temmuz saat 10:00 ile 31 Temmuz saat 17:00 arasında kişisel ilişki tesisine, kabul edilen dava yönünden davacı lehine, reddedilen davalar yönünden davalı lehine vekalet ücretine karar verilmiştir
Velayetin Değiştirilmesi Sebepleri Yargıtay Kararları
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 12.12.2019 T. 2019/5178 E. 2019/12215 K.
İlk derece mahkemesince kadının açtığı boşanma davasının kabulü ile, kadın yararına maddi ve manevi tazminata ve tazminatlara faiz uygulanmasına, çocukların velayetinin anneye verilmesine, davacı kadın ve ortak çocuklar yararına nafakaya karar verilmiş, davalı erkeğin kararın tamamına yönelik istinaf kanun yoluna başvurması üzerine, bölge adliye mahkemesince kadının faiz talebi olmadığı halde tazminatlara faiz işletilmesi ve ortak çocuk .... yararına anneye verilen tedbir nafakasının çocuğun davalı baba yanına geçtiği 2017 Mart ayına kadar geçerli olacağına, davalı erkeğin diğer istinaf itirazlarının ise esastan reddine karar verilmiştir. Velayeti anneye verilen ortak çocuk ....’in davalı baba yanında kaldığı anlaşılmaktadır. Ortak çocuk idrak çağında olup, bizzat duruşmada ve uzmanla yaptıkları görüşmede, babasının yanında kalmak istediğini ifade etmiştir. Çocuğun tercih ve görüşüne önem verilmemesini gerektiren, menfaatine aykırı bir husus bulunmamaktadır. Bu durumda baba yanında kalan ....’in velayetinin anneden alınarak babaya verilmesi gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesi isabetsiz olup, bozmayı gerektirmiştir.
Velayetin Anneye Verilmesi Yargıtay Kararları
Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 08.10.2015 T. 2015/16646 E. 2015/17895 K.
Boşanma kararı ile birlikte müşterek çocukların velayeti davalı babaya verilmiş ise de, müşterek çocuklardan ... dışındaki diğer çocukların fiilen davacı anne yanında kaldıkları, davalı babanın çocuklar ile yeterince ilgilenmediği, idrak çağında bulunan müşterek çocuk 2002 doğumlu ...'ın annesi ile birlikte kalmak istediğini beyan ettiği, mahkemece aldırılan sosyal inceleme raporunda da müşterek çocuklardan ... ve ...'nın velayetlerinin anneye verilmesinin uygun olacağının belirtildiği anlaşılmaktadır. Bu çocukların velayetinin anneye verilmesi halinde hemen gerçekleşebilecek bir tehlikenin varlığı da kanıtlanmamıştır. Türk Medeni Kanununun 183. madde koşulları müşterek çocuklar ... ve ... yönünden gerçekleşmiştir. Davanın bu çocuklar yönünden kabulü gerekirken, reddine karar verilmesi doğru bulunmamıştır.
Velayetin Babaya Verilmesi Yargıtay Kararları
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 06.06.2018 T. 2017/2069 E. 2018/1179 K.
Bu açıklamalar ışığında; mahkemece, velayet hakkına sahip annenin eve erkek arkadaşlarını davet ederek birlikte kaldıkları, çocuğun anne ve erkek arkadaşı ile birlikte aynı yatakta uyutulduğu, bu sırada annenin erkek arkadaşının çocuğa cinsel istismarda bulunduğu, çocuğun beyanına göre babasında kalmak istediği gerekçeleriyle velayetin değiştirilmesine karar verildiği hâlde, kişisel ilişki düzenlemesinde çocuğun beyanına itibar edilmeyerek çocuk ile anne arasında yatılı şekilde kişisel ilişki tesis edilmiştir. Müşterek çocuk Tuana'nın dava tarihi itibariyle idrak çağında olduğu, uzmanlarla yapılan görüşmelerde "annemde kalmak istemiyorum, ben babamı istiyorum" dediği anlaşılmıştır. Yukarıda belirtilen yasal düzenlemeler karşısında kişisel ilişki noktasında da idrak çağında olan çocuğun beyanına üstünlük tanınarak, davalı anne ile çocuk arasında yatılı olmayacak şekilde uygun süreli bir kişisel ilişki düzenlemesi gerekmektedir.
Velayetin Değiştirilmesi Davası Yetkili Mahkeme Yargıtay Kararı
Yargıtay 5. Hukuk Dairesi 14.02.2022 T. 2022/324 E. 2022/2150 K.
Türk Medeni Kanunu'nun 336. maddesi gereğince evlilik devam ettiği sürece ana-baba velayeti birlikte kullanırlar. Velâyet, ana ve babadan birinin ölümü hâlinde sağ kalana, boşanma veya ayrılığa karar verilmesi halinde hakim velayeti eşlerden birine vermek zorundadır. Velayetin düzenlenmesi kamu düzeni ile ilgilidir. Aynı Kanunu'nun 411. maddesi gereğince vesayet işlerinde yetki, küçüğün veya kısıtlının yerleşim yerindeki vesayet dairelerine ait olup 19/1. maddesi gereğince yerleşim yeri bir kimsenin sürekli kalma niyetiyle oturduğu yer olmakla aynı Kanunun 21. maddesi gereğince velayet altında bulunan çocuğun yerleşim yeri, ana ve babasının; ana ve babanın ortak yerleşim yeri yoksa, çocuğun kendisine bırakıldığı ana veya babanın yerleşim yeri olup diğer hallerde çocuğun oturma yeri, onun yerleşim yeri sayılacağı hükümleri dikkate alınarak yapılan inceleme sonucunda; dosya kapsamından, küçüğün velayeti kendisine bırakılan davalı babanın dava açıldığı tarihteki yerleşim yeri adresinin \"Gaziemir/İzmir\" olduğu anlaşıldığından, uyuşmazlığın İzmir 20. Aile Mahkemesinde görülüp, sonuçlandırılması gerekmektedir.
Velayette Çocuğun Üstün Yararı Yargıtay
Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 06.06.2018 T. 2017/2069 E. 2018/1179 K.
TMK'nın 335 ila 351. maddeleri arasında düzenlenen “velayet”e ilişkin hükümler kural olarak, kamu düzenine ilişkindir ve velayete ilişkin davalarda resen (kendiliğinden) araştırma ilkesi uygulandığından hâkim, tarafların isteği ile bağlı değildir. Velayetin değiştirilmesine yönelik istem incelenirken ebeveynlerin istek ve tercihlerinden ziyade çocuğun üstün yararı göz önünde tutulur.
