MİRAS PAYLAŞIMI
Miras bırakanın terekesinin (mirasının) açılması üzerine mirasçılar tereke mallarına iştirak halinde mülkiyet sahibi olurlar. Her mirasçının miras payı farklı olabilir. Mirasçının kendi miras payı üzerinde serbestçe tasarruf hakkı yoktur. Bu nedenle mirasçının mirasın paylaştırılmasını isteme hakkı vardır. Miras paylaşılması durumunda her mirasçı miras hakkı üzerinde istediği gibi tasarruf edebilecektir.
Miras paylaştırma kuralları kanun tarafından belirlenebileceği gibi miras bırakan tarafından da bir ölüme bağlı tasarrufla (vasiyetname, miras sözleşmesi) belirlenebilecektir.
Miras paylaşılması mirasçıların kendi aralarında yapacakları bir anlaşma ya da mahkeme yoluyla gerçekleştirilebilir.
Miras Paylaşımı Şartları Nelerdir?
Miras paylaşımı için öncelikle mirasçı veya vasiyet alacaklısı olmanız gerekmektedir. Ölmeden önce hazırlanan vasiyet mirasçıların paylarını etkileyebilir.
Miras Paylaşımı Nasıl Yapılır?
Miras paylaşımı 3 şekilde yapılabilir:
- Mirasçıların anlaşarak mirası paylaşması,
- Miras bırakanın ölmeden evvel hazırladığı miras sözleşmesi veya vasiyetname ile miras paylaşılabilir,
- Mirasçıların anlaşamaması halinde mirasın paylaştırılması davası açılarak miras paylaştırılır.
Miras Paylaşımı Ne Zaman Yapılır?
Miras paylaşımı ne zaman başlar? Mirasın mirasçılara geçmesiyle birlikte miras paylaşımı zamanı başlamış olur.
Miras paylaşımı nerede yapılır? Miras paylaşımının dava yoluyla yapılması durumunda yetkili Sulh Hukuk Mahkemesinde miras paylaşımı yapılabilir.
Miras Paylaşımı İçin Nereye Başvurulur?
Miras paylaşımı için hangi dava açılır? Miras paylaşımı için Ortaklığın Giderilmesi Davası ( Miras Paylaşımı Davası) açmak gerekir. Paylaşma talep eden mirasçı veya mirasçılar tarafından diğer mirasçılara karşı yöneltilir.
Miras paylaşımı hangi mahkemede açılır? Miras paylaşımı için mirasbırakanın son yerleşim yerindeki sulh hukuk mahkemesine dava açılması gerekmektedir.
Miras Paylaşımı Yapılmazsa Ne Olur?
Taraflar kendi aralarında miras paylaşımı konusunda anlaşamazlarsa mirasçıların hepsi veya bir tanesi Ortaklığın Giderilmesi Davası (Mirasın Paylaştırılması Davası) açarak mirasın pay edilmesi sağlayabilirler.
Miras paylaşımı olmazsa ne olur? Mirasçılar kalan mirası intikal ettirdikten sonra paylaşım mecburi değildir. Yani mirasçıların hepsi anlaştıktan sonra mirasın olduğu gibi elbirliği mülkiyet halinde kalmasını isteyebilirler.
Miras paylaşımı yasal süresi ne kadardır? Mirasçılardan her biri sözleşme veya kanun gereğince ortaklığı sürdürmekle yükümlü olmadıkça, her zaman mirasın paylaşılmasını isteyebilir. Normal koşullar altında mirasın paylaşımının yasal süresi yoktur.
Mirasın Anlaşarak Paylaşılması
Türk Medeni Kanunu 642. maddeye göre; mirasçılardan her biri her zaman miras paylaşımını isteyebilir.
Mirasçılar, Türk Medeni Kanunu 646. maddeye göre;
Aksine düzenleme olmadıkça mirasçılar, paylaşmanın nasıl yapılacağını serbestçe kararlaştırırlar.
Bazı durumlar vardır ki mirasçılar mirasın paylaştırılmasını isteyemezler. Bu durumlara bakacak olursak:
- Mirasçılar sözleşme gereği ortaklığı sürdürmekle yükümlü olmadıkça,
- Kanundan kaynaklanan bir engel var ise, örneğin; mirasın açıldığı tarihte mirasçı olabilecek cenin varsa paylaşım doğuma kadar ertelenir.
- Miras ortaklığının devamı yönünde bir hakim kararının olması ( TMK 642/3 md. göre, paylaşmanın derhal yapılması, paylaşım konusu mal veya terekenin değerini önemli ölçüde azaltacaksa; sulh hakimi, mirasçılardan birinin istemi üzerine bu malın veya terekenin paylaşılmasının ertelenmesine karar verebilir.
bu durumlarda mirasçıların mirasın paylaştırılmasını isteyemezler.
Mirasçılar kendi aralarında yapacakları paylaşma sözleşmesiyle tereke mallarının tamamı veya bir kısmı üzerindeki elbirliği mülkiyeti miras payları oranında paylı mülkiyete dönüştürülmesini kabul edebilirler. Mirasçılar anlaşarak gerçekleştirdikleri paylaşıma sonradan itiraz edemezler.
Miras Paylaşımında Anlaşmazlık
Miras paylaşımında anlaşmazlık olursa ne olur? Miras paylaşımında anlaşmazlık olursa mirasçılar, mahkeme yoluna başvurularak "miras paylaşımı davası" açabilirler.
Anlaşmazlık durumunda miras paylaşımı, mirasçılar paylaşım yapılıncaya kadar her zaman bu davayı açabilirler. Mirasçılar mirasın tamamının paylaştırılmasını talep edebileceği gibi bir kısmının paylaştırılmasını da talep edebilir. Miras paylaşımı davasında mirasbırakanın yalnızca mal varlığı değil borçları da dahildir.
Konut miras paylaşımında anlaşmazlık olması halinde miras paylaşım davası açılabilir. Bu dava mirasbırakanın son yerleşim yeri sulh hukuk mahkemesine dilekçe verilmesi yoluyla açılabilir.
Miras Bırakanın Belirlediği Şekilde Mirasın Paylaştırılması
Miras bırakan, vasiyetname veya miras sözleşmesi ile paylaşmanın nasıl yapılacağı ve payların nasıl oluşturulacağı hakkında kurallar koyabilir.
Bu kurallar, mirasbırakan tarafından kastedilmemiş olan bir eşitsizlik halinde payların denkleştirilmesi olanağı saklı kalmak kaydıyla, mirasçılar için bağlayıcıdır.
Anne ve Çocuklar Arasında Miras Paylaşımı
Miras paylaşımı anne ve çocuk arasında yapılacaksa bunun paylaşım oranı çok basit bir şekilde hesaplanır. Örneğin: babanın ölmesi durumunda sağ kalanlar bir çocuk ve annesi (miras bırakanın eşi) olduğunu düşünelim. Bu durumda mirasın %25'i (1/4) anneye, %75'i (3/4) çocuğa kalacaktır.
İki çocuk ve anne (miras bırakanın eşi) kaldığını düşünürsek; miras paylaşımı %25'i (1/4) anneye, %75'i (3/4) çocuklara eşit şekilde kalacaktır.
Kardeşler Arası Miras Paylaşımı
Miras bırakanın ölüm anında eşi hayatta ise kardeşler mirasın ¾’ü oranında miras payı sahiptir. Toplam ¾ oranındaki miras payı üzerinde, her bir kardeş eşit olarak mirasçıdır. Eğer ki miras bırakanın ölüm anında eşi hayatta değil ise kardeşler terekenin tamamı üzerinde miras hakkına sahiptir. Tereke üzerinde her bir kardeş eşit olarak mirasçıdır.
Kardeşler arası miras paylaşımı anlaşmazlığı olması durumunda her bir kardeş (mirasçı), "miras paylaşımı davası" açabilmektedir. Nitekim mirasçılar sulh hukuk mahkemesinden mirasın paylaşılmasını talep edebilir.
Miras paylaşımı ve kardeşler arasında uyuşmazlık halinde yukarıda belirttiğimiz gibi Ortaklığın Giderilmesi Davası açılması gerekmektedir.
Baba Bir Anne Farklı Kardeşlerin Miras Paylaşımı yapılacağı zaman öncelikle mirasçıların kimler olduğuna bakılmalıdır. Babanın sağ kalan eşi varsa miras eş ve tüm çocuklara dağıtılacaktır. Sağ kalan eş mirasın %25 ini yani 4te 1ini alır. Geriye kalan %75 yani 3/4 çocuklara eşit şekilde paylaştırılır. Çocuklar mirastan eşit pay alırlar. Kardeşlerin annelerinin farklı olması miras payını etkilemez.
Miras Paylaşımında Yeni Dönem
Miras paylaşımı yeni düzenlemeye göre, tapu devir işlemlerinde noter şartının kaldırılmasıyla birlikte taşınmaz paylaşımı daha hızlı ve basit hale getirildi.
Miras Paylaşımı ve Tapu İşlemlerinde Önemli Değişiklikler yapıldı ve aynı anne-babadan gelen mirasın kardeşler arasında paylaşımı daha da kolaylaştırıldı. Artık, mal paylaşımında noter onayı gerektiren süreçlerde sadece yazılı bir sözleşme yeterli olacak. Daha önce, aynı anne-babadan kardeşlere kalan hisseli tapuların devri ve satışı için noter zorunluluğu bulunuyordu. Ancak, hisseli tapu satış işlemlerinde tüm hissedarların fikir birliğinde olması şartı hala geçerli.
Babadan Kalan Miras Paylaşımı
Babadan kalan miras paylaşımı mirasbırakanın altsoyu, anne-baba, büyük anne-büyük baba, evlatlık, sağ kalan eş arasında paylaşılmaktadır. Baba öldü anne sağ iken miras paylaşımı durumunda annenin (eşin) miras payı 1/4 olur. Geriye kalan 3/4 ise kardeşler arasında eşit paylaşılır. Murisin (babanın) sağ kalan eşi yoksa veya eş herhangi bir sebeple mirasçı olamıyorsa tüm miras altsoy arasında eşit paylaşılır.
Baba ölünce miras paylaşımı sağ kalan kişilere göre yapılacaktır. Babanın sadece çocuklarının hayatta olması durumunda tüm miras sadece çocuklara eşit şekilde kalacaktır.
Miras Paylaşımında Rızai Taksim
Mirasçılar arasında payların oluşturulması ve fiilen alınması veya aralarında yapacakları paylaşma sözleşmesi mirasçıları bağlayacaktır.
Rızai taksim sözleşmesiyle (paylaşma sözleşmesi) mirasçılar, tereke mallarının tamamı veya bir kısmı üzerindeki elbirliği mülkiyetinin miras payları oranında paylı mülkiyete dönüştürülmesini kabul edebilirler.
Paylaşma sözleşmesinin (Rızai Taksim Sözleşmesi) geçerliliği yazılı şekilde yapılmasına bağlıdır.
Miras Paylaşımı Ortaklığın Giderilmesi
Mirasçılar arasında paylaşım sözleşmesinin mümkün olmaması durumunda miras ortaklığının giderilmesi davası ile miras paylaşımı sağlanabilir. Her mirasçı, terekedeki belirli malların aynen, olanak yoksa satış yoluyla miras paylaşımı için ortaklığın giderilmesine karar verilmesini Sulh Hukuk Mahkemesinden isteyebilir. Bu davada da veraset belgesinde bulunan tüm mirasçıların bulunması gereklidir.
Şirketlerde Miras Paylaşımı (Miras Kalan Şirketin Paylaşımı)
Şirket sahibi veya ortağı olan kişinin ölmesi halinde bu miras kalan şirket hissesinin mirasçılara geçmesi her şirket türü açısından farklılık göstermektedir.
Şahıs şirketi sahibi olan kişinin ölmesi durumunda şirket mirasçılara geçmez. Şahıs şirketi sahibinin ölmesi şirketin sona erme nedenlerinden bir tanesidir.
Limited ve anonim şirketlerdeki hisse paylarının mirasçılara geçmesi de farklı prosedürlere bağlıdır. Bununla ilgili detaylı bilgi için ofisimizle iletişime geçebilirsiniz.
Miras Paylaşımı Oranları
Miras paylaşımı pay oranları Türk Medeni Kanununda düzenlenmiştir. Miras paylaşımında oranlar zümre sistemine göre değişkenlik göstermektedir. Miras paylaşımında çoğunluk mirasbırakanın altsoyuna kalmaktadır. Miras paylaşımı eş ve çocuklar arasında paylaşım yapılırken sağ kalan eş var mı yok mu önce ona bakılması gerekir. Sağ kalan eşe mirasın 1/4 ü verildikten sonra kalan 3/4 çocuklara eşit paylaştırılır. Mirasçı olarak sadece eş ve tek çocuk olması durumunda mirasın 1/4 ünü anne alır. Geri kalan 3/4 ü çocuk alacaktır.
Miras paylaşımında eşin payı mirasın 4 te 1'idir. Örneğin: 1 Milyon TL nin miras kalması halinde 250 Bin TL eşe verilecektir. Geri kalan pay çocuklara dağıtılacaktır.
Anne öldüğünde miras paylaşımı nasıl olur? Anne öldüğünde babanın sağ kalıp kalmadığı miras paylaşımı için önemlidir. Baba sağ değilse anneden kalan miras tüm çocuklara eşit bir şekilde geçer.
Çocuk olmayan evlilikte miras paylaşımı yapılırken zümre sistemi uygulanır. Öncelikle ölen kişinin hangi zümreden akrabasının yaşadığına bakılacaktır. Çocuğu olmayanların miras paylaşımı hakkında detaylı bilgi için ofisimizle iletişime geçerek miras hukuku danışmanlığı alabilirsiniz.
Miras Paylaşımı Zümre
Miras paylaşımında zümre sistemi hakkında detaylı bilgi için Yasal Mirasçılar ve Miras Payları makalemize göz atabilirsiniz.
Miras Paylaşımı Arabuluculuk
Miras paylaşımında anlaşmazlık olursa mirasçılar, miras paylaşımı davası (Ortaklığın Giderilmesi Davası) açmadan önce zorunlu arabuluculuğa başvurulması gerekir. Arabuluculukta anlaşılması halinde miras paylaşım davası açılmasına gerek kalmayacaktır.
Miras Paylaşımı Yetkili Mahkeme
Miras bırakanın son yerleşim yerindeki sulh hukuk mahkemesi miras paylaşımı davasında yetkili mahkemedir.
Miras Paylaşımında Zamanaşımı
Miras paylaşımında herhangi bir süre yoktur. Miras paylaşımında itiraz süresi olarak mirasçılar, miras paylaşımı yapılmadıkça her zaman mirasın paylaşılmasını talep edebilirler.
Miras Paylaşımı Hesaplama
Miras paylaşımı hesaplaması nasıl yapılır? Miras paylaşım hesaplaması zümre sistemi dikkate alınarak mirasçıların kanuni paylarına göre yapılır.
Miras Paylaşımı Oranları Hesaplama için öncelikle sağ kalan eş olup olmadığına bakılır. Eğer eş sağ ise ve altsoy ile birlikte mirasçı olmuşsa mirasın %25'i (1/4) anneye, %75'i (3/4) çocuğa kalacaktır.
Miras paylaşımı hesaplama örneği verecek olursak:
Örnek 1: Miras bırakanın Eş ve İki Çocuğu varsa:
- Miras değeri: 200.000 TL
- Eş ve iki çocuk mirasçıysa:
- Eş: 200.000 TL'nin %25'ini (1/4) alır = 50.000 TL
- Çocuklar: Kalan 150.000 TL’yi eşit paylaşır, her bir çocuk 75.000 TL alır.
Örnek 2: Miras bırakanın Sadece Eş ve Anne-Babası varsa (Çocuk yok):
- Miras değeri: 300.000 TL
- Eş ve anne-baba mirasçıysa:
- Eş: 300.000 TL'nin %50'sini (1/2) alır = 150.000 TL
- Anne-baba: Kalan 150.000 TL’yi eşit paylaşır, her biri 75.000 TL alır.
Örnek 3: Miras bırakanın Eşi ve Torunu varsa:
- Miras değeri: 500.000 TL
- Eş ve torun mirasçıysa:
- Eş: 500.000 TL'nin %25 'ini (1/4) alır = 125.000 TL
- Torun: Kalan 375.000 TL’nin hepsini alır.
Edinilmiş Mallara Katılma Rejiminde Miras Paylaşımı
Eşlerden birinin ölmesi durumunda, sağ kalan eşin hem mal rejiminden kaynaklanan hakları hem de miras hukuku çerçevesindeki hakları devreye girecektir. Öncelikle, mal rejiminin tasfiyesi yapılır. Bu süreçte, sağ kalan eş, evlilik süresince edinilmiş malların yarısı üzerinde "katılma alacağı" adı verilen bir hakka sahip olur. Bu hak, sağ kalan eşin miras payından bağımsızdır ve öncelikle hesaplanarak tereke (miras) malvarlığından düşülür.
Mal rejiminin tasfiyesinin ardından, sağ kalan eşin miras payı belirlenir. Sağ kalan eşin miras payı, mirasbırakanın (ölen eşin) diğer yasal mirasçılarıyla birlikte mirasçı olup olmamasına göre değişir:
-
Eş, Birinci zümre (çocuklar) ile birlikte mirasçıysa: Sağ kalan eş mirasın 1/4'üne, çocuklar ise kalan 3/4'üne sahiptir.
-
Eş, İkinci zümre (anne, baba ve onların altsoyu) ile birlikte mirasçıysa: Sağ kalan eş mirasın 1/2'sine, ikinci zümre mirasçılar ise kalan 1/2'sine sahiptir.
-
Eş, Üçüncü zümre (büyükbaba, büyükanne ve onların altsoyu) ile birlikte mirasçıysa: Sağ kalan eş mirasın 3/4'üne, üçüncü zümre mirasçılar ise kalan 1/4'üne sahiptir.
Eğer mirasbırakanın yukarıdaki zümrelerden mirasçısı yoksa, sağ kalan eş mirasın tamamına sahip olur.
Miras Paylaşımı Bankadaki Para
Miras kalan bankadaki para mirasçıların elbirliği mülkiyetindedir. Yani miras kalan bankadaki paranın çekilebilmesi için tüm mirasçıların birlikte hareket etmesi gerekir. Birlikte hareket edilmemesi halinde mirasçılardan biri dava açabilir. Bankada bulunan paranın miras paylaşımı mirasçıların miras oranına göre yapılacaktır.
Miras Paylaşımı Tapu Masrafı
Miras paylaşımı tapu harcı ödenmeden de yapılabilir. Bunun için mirasçıların usulüne uygun bir taksim sözleşmesi (paylaşma sözleşmesi) yapması gereklidir. Yapılan taksim sözleşmesi ile tapu harcı ödenmez sadece döner sermaye ücreti ödenecektir. Miras paylaşımı ve miras intikalini birbirine karıştırmamak gerekir. İkisi ayrı durumlardır.
Kişi Ölmeden Miras Paylaşımı Yapılabilir mi?
Baba Sağ İken Miras Paylaşımı Nasıl Olur? Türk Medeni Kanunu'na göre, bir miras bırakacak kişi (muris) hayattayken, mirasının yasal olarak paylaştırılması mümkün değildir. Miras paylaşımı, yalnızca murisin vefatından sonra gerçekleşir.
Anne Baba Sağ İken Miras Paylaşımı Nasıl Olur? Mirasçılar arasında ileride doğabilecek anlaşmazlıkları önlemek veya belirli mal varlıklarının dağıtımını sağlamak için miras bırakacak olan kişi sağlığında bazı düzenlemeler yapabilir. Bunlar arasında en yaygın olanları vasiyetname düzenlemek veya miras sözleşmesi yapmaktır.
Miras Payı Üzerinde Sözleşme
Terekenin tamamı veya bir kısmı üzerinde miras payının devri konusunda mirasçılar arasında yapılan sözleşmelerin geçerliliği yazılı şekle bağlıdır.
Bir mirasçının üçüncü kişiyle yapacağı miras payının devri sözleşmesinin geçerliliği, noterlikçe düzenlenmesine bağlıdır. Yapılacak olan miras payı devri sözleşmesi üçüncü kişiye paylaşmaya katılma yetkisi vermez; sadece paylaşma sonunda mirasçıya özgülenen payın kendisine verilmesini isteme hakkını sağlar. (TMK m. 677)
Miras Paylaşımı Hisse Devri
Miras hisse devri nasıl yapılır? Miras hissesinin devri TMK m. 677'ye göre mirasçılar arasında yapılan sözleşme ile miras hissesi devri yapılabilir. Bu sözleşmenin noterde veya tapu sicil memuru huzurunda yapılması zorunlu değildir.
Miras Paylaşımı Kaç Gün Sürer?
Yapılacak olan miras paylaşımının türüne göre değişiklik gösterir. Tüm mirasçıların aralarında anlaşması halinde miras paylaşımı 2-3 gün içinde yapılabilir. Dava yoluyla miras paylaşımı yapılması halinde ise bu süre 2-3 yılı bulabilir.
Miras Paylaşımı Saklı Pay Nedir?
Türk Medeni Kanunu’na göre saklı pay, miras bırakanın bazı mirasçıları için kanunla korunan bir hak olup, bu mirasçılara belirli bir oranda miras payı ayrılmasını zorunlu kılar. Miras bırakan, saklı pay oranlarını ihlal edecek bir şekilde mal varlığı üzerinde tasarrufta bulunamaz; aksi durumda saklı pay sahibi mirasçılar, tenkis davası açarak saklı paylarını talep edebilirler.
Miras Paylaşımı Avukat Ücreti
Miras paylaşımında avukatlık ücreti belirlenirken bu paylaşımın nasıl olacağı önemlidir. Dava yoluyla olması halinde ayrı bir ücret, anlaşma şeklinde olması halinde ayrı bir ücret ödenecektir. Miras hukuku avukat ücreti bilgisi için ofisimizle iletişime geçerek ücret bilgisi alabilirsiniz.
Tapuda Miras Paylaşımı İçin Gerekli Belgeler
- Mirasçıların veya temsilcilerinin kimlik belgesi
- Temsil var ise buna ilişkin belge ( vekaletname, vasi kararı vb.)
- Emlak beyan değer belgesi (Taşınmazın bulunduğu belediyeden alınmış)
- Miras paylaşım sözleşmesi
Miras Paylaşım Sözleşmesi Örneği
Miras paylaşma sözleşmesi hazırlamak sanıldığı kadar basit değildir. Bu konuda uzman bir avukattan destek almanızı önermekteyiz. Miras paylaşma sözleşmesi örneği için bize ulaşarak hukuki yardım alabilirsiniz.
Kardeşler Arasında Miras Paylaşımı Sözleşmesi
Kardeşler arasında miras paylaşım sözleşmesi için ofisimizle iletişime geçerek detaylı bilgi alabilirsiniz.