Türk Vatandaşlığı Nasıl Alınır?

Türkiye vatandaşlığını alabilmenin birden fazla yolu olmakla beraber, her bir yabancı şahıs için izlenecek yol, süreç ve belgeler değişiklik gösterecektir. Türk vatandaşlığının alınabilmesi için yabancı şahsın aşağıda belirteceğimiz şartları gerçekleştirmiş olması gerekmektedir.

Türk Vatandaşı Nasıl Olunur?

1- Doğumla Kazanılan Vatandaşlık

Doğumla kazanılan Türk vatandaşlığı, soy bağı veya doğum yeri esasına göre kendiliğinden kazanılır. Doğumla kazanılan vatandaşlık doğum anından itibaren hüküm ifade eder.

2- Soybağı ile Kazanılan Vatandaşlık

Türkiye içinde veya dışında Türk vatandaşı ana veya babadan evlilik birliği içinde doğan çocuk Türk vatandaşıdır. Türk vatandaşı ana ve yabancı babadan evlilik birliği dışında doğan çocuk da Türk vatandaşıdır.

3- Doğum Yeri Esasına Göre Kazanılan Vatandaşlık

Türkiye'de doğan ve yabancı ana ve babasından dolayı doğumla herhangi bir ülkenin vatandaşlığını kazanamayan çocuk, doğumdan itibaren Türk vatandaşıdır. Türkiye'de bulunmuş çocuk aksi sabit olmadıkça Türkiye'de doğmuş sayılır.

4- Sonradan Türk Vatandaşlığının Kazanılması

Sonradan kazanılan Türk vatandaşlığı, yetkili makam kararı, evlat edinilme ya da seçme hakkının kullanılması ile gerçekleşir.

a- Yetkili Makam Kararı İle Kazanılan Vatandaşlık

Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen bir yabancı, Kanunda belirtilen şartları taşıması halinde yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığını kazanabilir. Ancak, aranan şartları taşımak vatandaşlığın kazanılmasında kişiye mutlak bir hak sağlamaz.

Yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancılardan başvuru için gerekli şartları taşıyanların adına vatandaşlık dosyası düzenlenir ve karar verilmek üzere Bakanlığa gönderilir. Bakanlıkça yapılacak inceleme ve araştırma sonucunda durumu uygun bulunanlar Bakanlık kararı ile Türk vatandaşlığını kazanabilirler, uygun görülmeyenlerin talepleri ise Bakanlıkça reddedilir.

Türk vatandaşlığını kazanma işlemleri Bakanlıkça yürütülür. Yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığının kazanılması eşin vatandaşlığına tesir etmez.

b- Evlat Edinme Yoluyla Türk Vatandaşlığının Kazanılması

Bir Türk vatandaşı tarafından evlat edinilen ergin olmayan kişi, millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla, karar tarihinden itibaren Türk vatandaşlığını kazanabilir.

c- Seçme Hakkının Kullanılması İle Türk Vatandaşlığının Kazanılması

Anne veya babalarına bağlı olarak Türk vatandaşlığını kaybeden çocuklar ergin olmalarından itibaren üç yıl içinde seçme hakkını kullanmak suretiyle Türk vatandaşlığını kazanabilirler.

Evlenme Yoluyla Türk Vatandaşlığının Kazanılması

Bir Türk vatandaşı ile evlenme doğrudan Türk vatandaşlığını kazandırmaz. Ancak bir Türk vatandaşı ile en az üç yıldan beri evli olan ve evliliği devam eden yabancılar Türk vatandaşlığını kazanmak üzere başvuruda bulunabilir.

Başvuru sahiplerinde;

• Aile birliği içinde yaşama,
• Evlilik birliği ile bağdaşmayacak bir faaliyette bulunmama,
• Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmama şartları aranır.
• Başvurudan sonra Türk vatandaşı eşin ölümü nedeniyle evliliğin sona ermesi halinde birinci fıkradaki şart aranmaz.
• Evlenme ile Türk vatandaşlığını kazanan yabancılar evlenmenin butlanına karar verilmesi halinde evlenmede iyiniyetli iseler Türk vatandaşlığını muhafaza ederler.

İstisnai Olarak Türk Vatandaşlığının Kazanılması

5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 12'nci maddesinde sayılan hallerde yabancılar mili güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak kaydıyla, genel olarak Türk vatandaşlığının kazanılmasında aranılan diğer şartlara bakılmaksızın Bakanlığın teklifi, Bakanlar Kurulunun kararıyla aşağıda belirtilen yabancılar Türk vatandaşlığını kazanabilirler.

• Türkiye'ye sanayi tesisleri getiren veya bilimsel, teknolojik, ekonomik, sosyal, sportif, kültürel, sanatsal alanlarda olağanüstü hizmeti geçen ya da geçeceği düşünülen ve ilgili bakanlıklarca haklarında gerekçeli teklifte bulunulan kişiler.
• 4/4/2013 tarihli ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 31 inci maddesinin birinci fıkrasının (j) bendi uyarınca ikamet izni alanlar ile Turkuaz Kart sahibi yabancılar ve bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu.
• Vatandaşlığa alınması zaruri görülen kişiler.

Göçmen Olarak Türk Vatandaşlığının Kazanılması

5543 sayılı İskân Kanununa göre işlemleri tamamlanarak göçmen olarak kabul edilen kişilerin vatandaşlık dosyası il göç idaresi müdürlüğünce düzenlenir ve Bakanlığa gönderilir. Türk vatandaşlığını kazanmak üzere Bakanlığa gönderilen yabancının dosyası incelenir ve kişinin Türk vatandaşlığını kazanması için Bakanlar Kuruluna teklifte bulunulur. Bakanlar Kurulu kararı ile Türk vatandaşlığı kazanılabilir.

Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla Bakanlığın teklifi, Bakanlar Kurulunun kararı ile göçmen olarak kabul edilen kişiler Türk vatandaşlığını kazanabilirler.

KKTC Vatandaşlarının Türk Vatandaşlığını Kazanması

Doğumla Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşı olup Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen kişiler, Türk vatandaşı olmak istediklerini yazılı olarak beyan ettikleri takdirde, Türk vatandaşlığını Bakanlık kararı ile kazanırlar.

İkamet Şartına Bağlı Türk Vatandaşlığının Yeniden Kazanılması

29'uncu madde uyarınca Türk vatandaşlığı kaybettirilenler Cumhurbaşkanı kararıyla, 34'üncü madde uyarınca Türk vatandaşlığını kaybedenler Bakanlık kararıyla, millî güvenlik bakımından engel teşkil edecek bir halinin bulunmaması ve Türkiye'de üç yıl ikamet etmek şartıyla Türk vatandaşlığını yeniden kazanabilirler.

İkamet Şartı Aranmaksızın Türk Vatandaşlığının Yeniden Kazanılması

• Milli güvenlik bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla,
• Çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden,
• Ana veya babalarına bağlı olarak Türk vatandaşlığını kaybeden çocuklardan ergin olmalarından itibaren üç yıl içinde seçme hakkını kullanmayan,
• Mülga 403 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 25 inci maddesinin (a), (ç), (d) ve (e) bentleri uyarınca Türk vatandaşlığını kaybetmiş kişiler Türkiye'de ikamet etme süresine bakılmaksızın, Türk vatandaşlığını yeniden kazanabilirler.

5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 13 üncü maddesi uyarınca milli güvenlik bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla aşağıda belirtilen kişiler Türkiye'de ikamet etme süresine bakılmaksızın, Türk vatandaşlığını Bakanlık kararıyla yeniden kazanabilirler.

• Çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler.
• Ana veya babalarına bağlı olarak Türk vatandaşlığını kaybedenlerden 21 inci maddede öngörülen süre içerisinde seçme hakkını kullanmayanlar.

Türkiye Vatandaşlık Şartları

Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancılarda:

• Kendi milli kanununa, vatansız ise Türk kanunlarına göre ergin ve ayırt etme gücüne sahip olmak,
• Başvuru tarihinden geriye doğru Türkiye'de kesintisiz beş yıl ikamet etmek, (Vatandaşlığımızı kazanma talebinde bulunan bir yabancı başvuru için aranan ikamet süresi içinde toplam 12 ayı geçmemek üzere Türkiye dışında bulunabilir. Türkiye dışında geçirilen süreler ikamet süreleri içinde değerlendirilir.)
• Türkiye'de yerleşmeye karar verdiğini davranışları ile teyit etmek, (Türkiye’den ev almak, yatırım yapmak, iş kurmak, ticaret ve iş merkezini Türkiye’ye nakletmek, çalışma izni ile bir iş yerinde çalışmak veya eğitimini Türkiye’de tamamlamak vs.)
• Genel sağlık bakımından tehlike teşkil eden bir hastalığı bulunmamak,
•  İyi ahlak sahibi olmak,
• Yeteri kadar Türkçe konuşabilmek,
• Türkiye'de kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kimselerin geçimini sağlayacak gelire veya mesleğe sahip olmak,
• Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartları aranır.

Türk Vatandaşlığı İçin İstenilen Belgeler

• Başvuru Formu
• 2 adet biyometrik fotoğraf
• Geçerli ikamet izni kartı aslı ve fotokopisi
• Harç ödeme dekontu
• Pasaport ve noter onaylı Türkçe tercümesi
• Doğum belgesi
• Gelir durumunu gösteren belgeler
• Gün sayım belgesi
• Medeni durum belgesi
• Sağlık raporu

Yabancının doğum belgesi, medeni hal belgesi gibi belgelerin amacına uygun olarak ve apostilli şekilde  hazırlanması önem arz etmektedir.

Türk Vatandaşlığının Kazanılmasında İstisnai Haller

Şu kişilerin talepleri Bakanlıkça reddedilecektir:

• Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla Cumhurbaşkanı kararı ile aşağıda belirtilen yabancılar Türk vatandaşlığını kazanabilirler.
• Türkiye'ye sanayi tesisleri getiren veya bilimsel, teknolojik, ekonomik, sosyal, sportif, kültürel, sanatsal alanlarda olağanüstü hizmeti geçen ya da geçeceği düşünülen ve ilgili bakanlıklarca haklarında gerekçeli teklifte bulunulan kişiler.
• 4/4/2013 tarihli ve 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununu uyarınca ikamet izni alanlar ile Turkuaz Kart sahibi yabancılar ve bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu.
• Vatandaşlığa alınması zaruri görülen kişiler.
• Göçmen olarak kabul edilen kişiler.
• Millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek hali bulunanların talepleri Bakanlıkça reddedilir.

Türkiye Vatandaşlık Ücreti

Türk vatandaşlığı için istenilen gayrimenkul değeri 18 Eylül 2018’de Resmi Gazete’de yayımlanan “Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik” ile 250 bin dolar olarak karar verilmişti.

12 Nisan 2022 tarihinde yapılan kabine toplantısının ardından Türk vatandaşlığı için istenilen gayrimenkul değerinin 250 bin dolardan, 400 bin dolara çıkarılması konusunda hazırlıklar yapılmakta olup düzenleme, Resmi Gazete'de yayımlanmasının ardından yürürlüğe girecektir.

Vatandaşlık Başvurusu

Türk Vatandaşlığının kazanılmasında başvurular yurt içinde yerleşim yerinin bulunduğu valiliğe (il nüfus ve vatandaşlık müdürlüğü), yurt dışında ise dış temsilciliklere bizzat veya bu hakkın kullanılmasına ilişkin özel vekâletname ile yapılır. Posta ile yapılan müracaatlar kabul edilmez.

5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununda aranılan şartları taşımanız halinde ikamet ettiğiniz yer valiliğine müracaat etmeniz halinde vatandaşlık durumunuzun yeniden değerlendirilmesi mümkündür.

Yabancıların vatandaşlık başvuruları Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğünce değerlendirilir; milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek herhangi bir durumu bulunmayan kişilerin Türk Vatandaşlığını kazanmalarına ilişkin karar Cumhurbaşkanı’nın onayına sunulur. Nihai karar Cumhurbaşkanı tarafından verilmektedir.

Vatandaşlık Randevu

Türk Vatandaşlığının kazanılmasında başvurular yurt içinde yerleşim yerinin bulunduğu valiliğe (il nüfus ve vatandaşlık müdürlüğü), yurt dışında ise dış temsilciliklere bizzat veya bu hakkın kullanılmasına ilişkin özel vekaletname ile yapılır. Posta ile yapılan müracaatlar kabul edilmez.

Vatandaşlık Başvuru Sorgulama

Başvuru No, vatandaşlık başvurusunda bulunan kişinin, vatandaşlık işleminin durumunu doğum tarihi ile birlikte https://www.nvi.gov.tr adresindeki "Vatandaşlık Başvurum Ne Aşamada?" kısmından takip edebilecektir.

Türk Vatandaşlığı Başvuru Formu

Türk Vatandaşlığı Başvuru Formuna Türkiye Cumhuriyeti İç İşleri Bakanlığı Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü internet sitesinden ulaşabilirsiniz.