TÜRK VATANDAŞLIĞI KAZANMA
Türk vatandaşlığı kazanma yolları aşağıda detaylı olarak gösterilmiştir. 5901 Sayılı TÜRK VATANDAŞLIĞI KANUNU ile tüm kazanma yolları açıkça belirtilmiştir.
1-) Doğumla Türk Vatandaşlığı Kazanma
Türk vatandaşlığının doğumla kazanılması da soybağı ve doğum yeri esasına göre kazanma olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. (TVK m.6) Doğumla kazanma halinde kişi kanun gereği kendiliğinden Türk vatandaşlığını kazanır. Kan esasına dayanan soybağı ile Türk vatandaşlığının kazanılmasında kişinin doğum yeri önemli olmayıp önemli olan ana veya babasının vatandaşlığıdır.
Türk Vatandaşlığı Kanunu m.8 uyarınca Türk vatandaşlığının doğum yeri esasına göre kazanılması için 2 şart gereklidir. Bu şartlar şu şekildedir:
- Türkiye'de doğmuş olma,
- Çocuğun yabancı ana ve babasından dolayı doğumla vatandaşlık kazanamamış olması.
2-) Evlilikle Türk Vatandaşlığı Kazanma
Evlenme yoluyla Türk vatandaşlığı kazanma için makalemize bakabilirsiniz.
3-) Türk Vatandaşlığının Sonradan Kazanılması
Sonradan kazanılan Türk vatandaşlığı, yetkili makam kararı veya evlat edinilme ya da seçme hakkının kullanılması ile gerçekleşir. (Türk Vatandaşlığı Kanunu 9. madde)
A-) Yetkili Makam Kararı İle Türk Vatandaşlığı Kazanma
TVK m.10 uyarınca Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen bir yabancı, bu Kanunda belirtilen şartları taşıması halinde yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığını kazanabilir. Ancak, aranan şartları taşımak vatandaşlığın kazanılmasında kişiye mutlak bir hak sağlamaz. Dolayısıyla TVK'de belirtilen şartlar asgari şartlardır. Kişinin vatandaşlığı kazanabilmesi için bu asgari şartları taşıması gereklidir. Ancak kişinin bu asgari şartları taşıması ona mutlak bir hak sağlamayacaktır. Her devlet egemenlik yetkisinin gereği olarak istediği kişiyi vatandaşlığa almakta serbesttir. Türk idaresinin de bu noktada takdir yetkisi vardır.
Yetkili makam kararıyla kazanma; genel yolla kazanma (m.11), istisnai yolla kazanma (m.12), ikamet şartı aranmaksızın yeniden kazanma (m.13), ikamet şartına bağlı olarak yeniden kazanma (m.14), evlenme yoluyla kazanma (m.16) ve evlat edinilme yoluyla kazanma (m.17) olmak üzere altı farklı şekilde söz konusu olabilir.
B-) Evlat Edinilme Yoluyla Türk Vatandaşlığının Kazanılması
Evlat edinilme yoluyla Türk vatandaşlığının kazanılması bakımından şu iki şart aranır. Ancak evlat edinilme yoluyla Türk vatandaşlığının kazanılması da bir yetkili makam kararıyla kazanma hali olduğundan idarenin takdir yetkisi burada da mevcuttur. 1- Evlat edinilen kişinin kendi milli kanununa göre ergin olmaması 2- Milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmaması.
C-) Seçme Hakkının Kullanılması Yoluyla Türk Vatandaşlığının Kazanılması
TVK m.21 hükmüyle m.27 uyarınca ana veya babalarına bağlı olarak Türk vatandaşlığını kaybeden çocuklara ergin olmalarından itibaren üç yıl içinde seçme hakkını kullanmak suretiyle Türk vatandaşlığını kazanabilme imkânı tanınmıştır.
Çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden ana veya babalarına bağlı olarak vatandaşlığımızı kaybetmiş olan ve ergin olmalarından itibaren üç yıl içinde Türk vatandaşlığını kazanmak üzere yazılı bildirimde bulunan kişiler seçme hakkını kullanmak suretiyle Türk vatandaşlığını kazanabilirler.
Seçme hakkı ile Türk vatandaşlığının kaybı, bu hakkın kullanılmasına dair şartların varlığının tespitine ilişkin Bakanlığın karar tarihinden itibaren hüküm ifade eder.
4-) İstisnai Yolla Türk Vatandaşlığının Kazanılması
İstisnai yolla Türk vatandaşlığın kazanılmasında sadece millî güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartı aranır. İstisnai yolla Türk vatandaşlığının kazanılması halinde de idarenin takdir yetkisi mevcuttur. İstisnai yolla Türk vatandaşlığı Cumhurbaşkanının kararı ile kazanılır.
5-) İkamet Şartı Aranmaksızın Türk Vatandaşlığının Yeniden Kazanılması
İkamet şartı aranmaksızın yeniden Türk vatandaşlığının kazanılmasında aranan tek şart milli güvenlik bakımından engel teşkil edecek bir halin bulunmamasıdır. Ancak unutulmamalıdır ki tüm yetkili makam kararıyla kazanma hallerinde olduğu gibi burada da idarenin takdir yetkisi söz konusudur. Türk vatandaşlığının ikamet şartı aranmaksızın yeniden kazanılmasında yetkili makam İçişleri Bakanlığıdır.
6-) İkamet Şartına Bağlı Olarak Türk Vatandaşlığının Yeniden Kazanılması
İkamet şartına bağlı olarak Türk vatandaşlığının yeniden kazanılması TVK m.14'te düzenlenmektedir. Bu kişilerin Türk vatandaşlığını kazanması için iki şart aranmaktadır. Bu şartlardan ilki milli güvenlik bakımından engel teşkil edecek bir halin bulunmamasıdır. İkinci olarak ise bu kişilerin Türkiye'de 3 yıl ikamet etmeleri gerekir. İkamet şartına bağlı olarak yeniden Türk vatandaşlığının kazanılması hallerinde de idarenin takdir yetkisi vardır.
Yeniden Türk Vatandaşlığı Kazanma
Türk vatandaşlığını yeniden kazanma için Türk Vatandaşlığı Kanunu 13. ve 14. maddelere bakmak gerekmektedir.
13. madde - Millî güvenlik bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla aşağıda belirtilen kişiler Türkiye'de ikamet etme süresine bakılmaksızın, Türk vatandaşlığını Bakanlık kararıyla yeniden kazanabilirler.
- a) Çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler.
- b) Ana veya babalarına bağlı olarak Türk vatandaşlığını kaybedenlerden 21 inci maddede öngörülen süre içerisinde seçme hakkını kullanmayanlar.
14. madde - 29 uncu madde uyarınca Türk vatandaşlığı kaybettirilenler Cumhurbaşkanı kararıyla, 34 üncü madde uyarınca Türk vatandaşlığını kaybedenler Bakanlık kararıyla, millî güvenlik bakımından engel teşkil edecek bir halinin bulunmaması ve Türkiye'de üç yıl ikamet etmek şartıyla Türk vatandaşlığını yeniden kazanabilirler
Yeniden Türk vatandaşlığını kazanma başvurusu; yurt içinde yerleşim yerinin bulunduğu valiliğe (il nüfus ve vatandaşlık müdürlüğü), yurt dışında ise dış temsilciliklere bizzat veya bu hakkın kullanılmasına ilişkin özel vekâletname ile yapılır. Posta ile yapılan müracaatlar kabul edilmez.
Türk Vatandaşlık Başvuru Usulü
Türk vatandaşlığını sonradan kazanmak isteyen kişinin öncelikle vatandaşlık başvurusunda bulunması gereklidir. TVK m.37 uyarınca Türk vatandaşlığının kazanılmasına ilişkin başvurular yurt içinde ikamet edilen yer valiliğine, yurt dışında ise dış temsilciliklere bizzat veya bu hakkın kullanılmasına ilişkin vekâletname ile yapılır.
Yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığını kazanmak isteyen yabancılardan başvuru için gerekli şartları taşıyanların adına vatandaşlık dosyası düzenlenir ve karar verilmek üzere İçişleri Bakanlığına gönderilir. İçişleri Bakanlığınca yapılacak inceleme ve araştırma sonucunda durumu uygun bulunanlar İçişleri Bakanlığı kararı ile Türk vatandaşlığını kazanabilirler, uygun görülmeyenlerin talepleri ise İçişleri Bakanlığınca reddedilir. (TVK m.19) Ancak TVK m.12 uyarınca istisnai yolla vatandaşlığın kazanılması ile TVK m.14 uyarınca kaybettirme yoluyla Türk vatandaşlığını kaybedenlerin ikamet şartına bağlı olarak yeniden Türk vatandaşlığını kazanmasına ilişkin kararları verme yetkisi Cumhurbaşkanına aittir.
Türk Vatandaşlığı Kazanma Sorgulama
Vatandaşlık Başvuru Durum Sorgulama için BURAYA bakabilirsiniz.
Türk Vatandaşlığı Kazanma Ön Başvuru
Türk vatandaşlığını kazanma ön başvurusu ve takibi için BURADAN bakabilirsiniz.
Türk Vatandaşlığı Kazanma Yönetmeliği
TÜRK VATANDAŞLIĞI KANUNUNUN UYGULANMASINA İLİŞKİN YÖNETMELİK ile Türk vatandaşlığının kazanılmasına, kaybına, ispatına ve çok vatandaşlığa ilişkin işlemlerin yürütülmesinde uygulanacak usul ve esasları belirlemektedir.
Türk Vatandaşlığı Kazanma Süresi
Bu süre Türk vatandaşlığının hangi yolla kazanılacağına göre değişiklik göstermektedir.
