Cumhurbaşkanına hakaret suçu, genel hakaret suçundan ayrı olarak, Türk Ceza Kanunu’nun devlete karşı suçlar bölümünde düzenlenmiştir. Hakaret suçundan farklı olarak, bu suçun yüze karşı veya gıyapta işlenmesi arasında bir fark bulunmaz. Gıyapta işlenmesi durumunda ise 3 kişi ile ihtilat (başkalarıyla konuşma, görüşme) şartı aranmamaktadır. Düzenleme ile, devletin temsilcisi niteliğindeki Cumhurbaşkanlığı makamını işgal eden kişinin hukuki bir kavram olarak “şerefi” korunmaktadır. Ancak aşağıda da değinileceği üzere, bu suç kapsamında kişiler aleyhine açılan davaların sayısında büyük bir artış gözlenmektedir. Bunun sebebi ise, hukuka aykırı bir biçimde, eleştiri niteliğindeki söylemlerin bile bu suç kapsamında kabul edilmesidir. Zira Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, ifade özgürlüğünü siyasetçilere yönelik söylemler bakımından daha geniş yorumlar. Tek başına bu düzenleme bile, ifade özgürlüğünü hukuka aykırı ve ölçüsüz olarak sınırlandırdığından, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesine ve protokollerine uyumlu olmadığı gerekçesiyle eleştirilmektedir.

Türk Ceza Kanunu’nun ilgili maddesi şu şekildedir:

Madde 299 – (1) Cumhurbaşkanına hakaret eden kişi, bir yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(2) Suçun alenen işlenmesi hâlinde, verilecek ceza altıda biri oranında artırılır.

(3) Bu suçtan dolayı kovuşturma yapılması, Adalet Bakanının iznine bağlıdır.

Bu suçun faili herkes olabilir. Suçun oluşması için hakaret içeren ifadelerin herhangi bir şekilde kullanılmış olması yeterlidir. Bu açıdan yazılı veya sözlü olarak, basın, mektup, posta, yoluyla ve hatta resimler, karikatürler aracılığıyla da işlenmesi mümkündür. Suçun manevi unsuru kasttır. Failin bilerek ve isteyerek bu suçu işlemiş olması gerekir. “Hakaret” sözünden anlaşılması gereken ise, kişinin şeref ve saygınlığını rencide edebilecek şekilde bir fiil veya olgu isnat etmek veya sövmek suretiyle onur, şeref ve saygınlığa saldırılmasıdır.

Cumhurbaşkanına Hakaret Suçu Uzlaşmaya Tabi Mi ?

Cumhurbaşkanına hakaret suçu uzlaştırmaya tabi değildir. Soruşturma başlatılması için şikayet de aranmaz, resen veya şikayet üzerine soruşturma başlatılabilir.

Cumhurbaşkanına Hakaret Suçu Dava Zamanaşımı Süresi 

Dava zamanaşımı süresi ise 8 yıldır. Suç nedeniyle kovuşturma başlatılması için, 3. fıkrada düzenlendiği üzere, Adalet Bakanlığının izni gerekir.

Cumhurbaşkanına karşı hakaret eyleminde bulunabilmesi için, cumhurbaşkanının yemin etmiş olması ve halen görevde bulunması gerekir. Görev süresi sona erdikten sonra görevle ilgili olarak hakaret edilse dahi, genel hakaret düzenlemesi uygulanır, cumhurbaşkanına hakaret suçu oluşmaz.

Cumhurbaşkanına Hakaret Suçu Nitelikli Hal

Suçun aleni şekilde işlenmesi halinde hükmolunacak ceza 1/6 oranında artırılır. Aleniyetten anlaşılması gereken, hakaretamiz ifadelerin belirlenemeyen sayıda kişi tarafından görülme, duyulma ve algılanabilmesi ihtimalidir. Örneğin basın yoluyla veya sosyal medyada, halka açık bir toplantıda bu ifadelerin kullanılması, cezada artırımı gerektiren bu nitelikli hal kapsamında sayılır.

Bu suç sebebiyle hükmolunacak hapis cezası bakımından, hükmün açıklanması geriye bırakılabilir, adli para cezasına çevrilebilir veya ceza ertelenebilir.

Cumhurbaşkanına Hakaret Davaları

Son yıllarda cumhurbaşkanına hakaret suçu kapsamında açılan dava sayısında büyük bir artış meydana gelmiştir. Uzun yıllar boyunca her yıl açılan dava sayısı 100’ü bulmazken, 2010 yılında 108, 2015 yılında 678, 2017 yılında 5150 dava açılmıştır.

Kişiler hakkında bu suç kapsamında verilen mahkumiyet kararları bakımından, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine bireysel başvuru yolu açık olup, özellikle eleştiri mahiyetindeki ifadeler nedeniyle mahkum edilen kişilerin bu yolu kullanarak olumlu sonuç almaları mümkündür.

Cumhurbaşkanına Hakaret Kanunu

İnternette her zaman yanlış bilgiler olmaktadır. Bu konuya dair de yanlış bilgiler mevcuttur. Cumhurbaşkanına hakaret kanunu diye bir kanun yoktur. Cumhurbaşkanına hakaret suçu TCK'da 219. maddede düzenlenmiştir.

Cumhurbaşkanına Hakaret Suçu Savunma Dilekçesi 

Cumhurbaşkanına hakaret suçundan hakkımda dava açıldı. Ne yapmam gerekiyor ? diyorsanız eğer mutlaka bir uzman avukata danışmanınızı öneririm. Savunma dilekçesi hazırlamak uzmanlık alanı gerektiren bir durumdur. Savunma dilekçesi için tarafımızla iletişime geçebilirsiniz.