VASİYETNAMENİN İPTALİ DAVASI

Vasiyet, bir kimsenin (gerçek kişi) bizzat yapacağı ölüme bağlı bir tasarruf olup, amacı bütün mamelekini veya muayyen bir malını gerçek veya tüzel bir şahsa mülkiyetinin devrinin yapılmasıdır. Mirasçılar vasiyetnamenin iptali davası açarak bu ölüme bağlı tasarrufu iptal edebilirler.

Vasiyetname İptal Edilir mi?

Vasiyet iptal edilir mi? Usulüne uygun açılacak bir dava ile vasiyet iptal edilebilir. Vasiyetin iptal edilebilmesi için gerekli iptal sebepleri olmalıdır. Aşağıda detayları görebilirsiniz.

Vasiyetname İptal Sebepleri

Vasiyetname hangi durumlarda iptal edilir? Vasiyetnamenin iptali sebepleri TMK 557 ve 558. maddelerinde sınırlı bir şekilde gösterilmiştir. Vasiyetname iptali şartları?

Madde 557- Aşağıdaki sebeplerle ölüme bağlı bir tasarrufun iptali için dava açılabilir: 1. Tasarruf mirasbırakanın tasarruf ehliyeti bulunmadığı bir sırada yapılmışsa, 2. Tasarruf yanılma, aldatma, korkutma veya zorlama sonucunda yapılmışsa, 3. Tasarrufun içeriği, bağlandığı koşullar veya yüklemeler hukuka veya ahlâka aykırı ise, 4. Tasarruf kanunda öngörülen şekillere uyulmadan yapılmışsa.

Vasiyetname Nasıl İptal Edilir?

Vasiyetname iptali nasıl olur? Vasiyetnamenin iptali için yukarıda belirttiğimiz gibi belirli sebeplerin varlığı gerekmektedir. Belirli sebeplerin varlığı halinde Vasiyetin iptali davası açılmalıdır. Vasiyet İptali davası açabilmek için öncelikle bir vasiyetname olması ve bu vasiyetin açılması gerekmektedir. Vasiyetnamenin Açılması ile ilgili detaylı bilgi edinmek için linke tıklayabilirsiniz.

Vasiyetname İptal Davası

Vasiyetnamenin iptali davasında taraf teşkili sağlanmalıdır. Vasiyetnamenin iptali veya tenkisi istemli davalar hasımsız olarak görülemeyecek davalardandır. Vasiyetnamenin iptali (ve/veya) tenkisi davaları, ölüme bağlı tasarrufun iptal edilmesinde çıkarı olan mirasçı tarafından, ölüme bağlı tasarruftan yararlanan kişilere karşı açılabilecektir. Bu nedenledir ki, iş bu davalarda mahkemenin öncelikle yapması gereken; taraf teşkilini sağlamaktır. (Yargıtay 3. Hukuk Dairesi Esas:2016-776 Karar:2017-9087)

Vasiyetnamenin iptali ve tenkisi olarak terditli açılan davada resen araştırma ilkesi geçerlidir.

Vasiyetnamenin İptali ve Tenkis Davası

Vasiyetin iptali ve tenkisi terditli dava açılabilir. Peki tenkis davası nedir?

Tenkis davasının konusu, miras bırakanın, saklı paylı mirasçı/mirasçılarının saklı payını ihlal eden ölüme bağlı ve sağlar arası tasarruflarıdır. Esasında kural olarak miras bırakanın ölüme bağlı tasarrufları tenkise tabidir. Zira kural olarak miras bırakan, sağlığında kendi mal varlığı değerleri üzerinde dilediği gibi tasarrufta bulunma özgürlüğüne sahiptir. Her özgürlükte olduğu gibi, burada da miras bırakanın sınırsız bir özgürlüğü yoktur.

Bu nedenle TMK’nın 565’inci maddesinde dört bent hâlinde miras bırakanın tenkise tabi sağlar arası tasarrufları belirlenmiştir. Bir diğer anlatımla, miras bırakan sağlığında kendi mal varlığı değerleri üzerinde dilediği gibi tasarrufta bulunabilir. Ancak bu sağlar arası tasarruflar, TMK’nın 565’inci maddesi kapsamındaki tasarruflar kapsamında ise, bu durumda ölüme bağlı tasarruflar gibi tenkise tabi olacaklardır.

TMK’nın 557’nci maddesinde sayılan sebeplerin bulunması halinde vasiyetnamenin iptali gerekir. Bu sebepler dışında kalan durumlara dayanılarak ölüme bağlı tasarrufun iptali istenilemez ise de, koşullarının varlığı durumunda tenkis talebine konu edilebilir. (TMK. m. 560-562).

Tenkis davası açma hakkı, mirasçıların saklı paylarının zedelendiğini öğrendikleri tarihten başlayarak bir yıl ve her hâlde vasiyetnamelerde açılma tarihinin, diğer tasarruflarda mirasın açılması tarihinin üzerinden on yıl geçmekle düşer. Bir tasarrufun iptali bir öncekinin yürürlüğe girmesini sağlarsa, süreler iptal kararının kesinleşmesi tarihinde işlemeye başlar. Tenkis iddiası, def'i yoluyla her zaman ileri sürülebilir.

Vasiyetname İptali Dava Açma Süresi

Türk Medeni Kanunu'na göre ölüme bağlı tasarruf; vasiyetnamenin iptali davası hangi sürede açılabileceği 559. maddede düzenlenmiştir. Bu maddeye göre;

TMK m. 559 - İptal davası açma hakkı, davacının tasarrufu, iptal sebebini ve kendisinin hak sahibi olduğunu öğrendiği tarihten başlayarak bir yıl ve her hâlde vasiyetnamelerde açılma tarihinin, diğer tasarruflarda mirasın geçmesi tarihinin üzerinden, iyiniyetli davalılara karşı on yıl, iyiniyetli olmayan davalılara karşı yirmi yıl geçmekle düşer. Hükümsüzlük, def"i yoluyla her zaman ileri sürülebilir. 

Yani vasiyet iptali davalarında 1 yıl, 10 yıl ve 20 yıllık dava açma süreleri mevcuttur. Bu süreler hak düşürücü sürelerdir.

Vasiyetname açılmadan iptal davası açılabilir mi? Miras bırakan sağken vasiyetin iptali davası açılamaz. Çünkü mirasçılar ve vasiyet alacaklısı henüz hak sahibi değillerdir. Miras bırakan vefat ettikten sonra vasiyet hemen açılacağı için iptal davası açma süresi de vasiyet açıldıktan sonra işlemeye başlayacaktır.

Vasiyetnamenin İptali Zamanaşımı

Vasiyetin iptali davalarında zamanaşımı değil hak düşürücü süre geçerlidir. Buna dikkat edilmesi gerekmektedir.

Vasiyetname usulünce açılıp, okunma kararının kesinleşmesinden sonra vasiyetnamenin iptali için 1 yıllık hak düşürücü süre işlemeye başlar. Her halde vasiyetnamelerde açılma tarihinin, diğer tasarruflarda mirasın geçmesi tarihinin üzerinden, iyiniyetli davalılara karşı 10 yıl, iyiniyetli olmayan davalılara karşı 20 yıl geçmekle düşer.

Vasiyetname İptal Davası Süresi

Vasiyetname iptali süre olarak mahkemenin yoğunluğuna ve dosyanın içeriğine göre değişmektedir. Vasiyetin iptali davaları ortalama 1-2 yıl sürebilmektedir.

Vasiyetname İptali Görevli Mahkeme

Vasiyetnamenin iptali davasında görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesi'dir. Vasiyetnamenin iptali ve tenkisi terditli davasında da yine görevli mahkeme aynıdır.

Vasiyetnamenin İptali Yetkili Mahkeme

Aşağıdaki davalarda, ölen kimsenin son yerleşim yeri mahkemesi kesin yetkilidir:

• Terekenin paylaşılmasına, yapılan paylaşma sözleşmesinin geçersizliğine, ölüme bağlı tasarrufların iptali ve tenkisine, miras sebebiyle istihkaka ilişkin davalar ile mirasçılar arasında terekenin yönetiminden kaynaklanan davalar.

Vasiyetnamenin iptali davasında yetkili mahkeme ölen kişinin son yerleşim yeridir.

Türk vatandaşlarının kişi hâllerine ilişkin davaları, yabancı ülke mahkemelerinde açılmadığı veya açılamadığı takdirde Türkiye’de yer itibariyle yetkili mahkemede, bulunmaması hâlinde ilgilinin sâkin olduğu yer, Türkiye’de sâkin değilse Türkiye’deki son yerleşim yeri mahkemesinde, o da bulunmadığı takdirde Ankara, İstanbul veya İzmir mahkemelerinden birinde görülür.

Vasiyetname İptali Harç 

Vasiyetin iptali için açılacak davada maktu harç yatırılmaktadır. Ancak vasiyetin iptali ve tenkisi olarak terditli dava açılması durumunda tenkis için bir dava değeri belirlenip ona göre harç yatırılmalıdır.

Vasiyetnamenin İptali Vekalet Ücreti

Vasiyetnamenin iptali davalarında lehine sonuçlanan kişinin avukatının olması halinde maktu vekalet ücretine hükmedilir.

Vasiyetname İptali Dava Dilekçesi

Vasiyetnamenin iptali cevap dilekçesi, vasiyetnamenin iptali cevaba cevap dilekçesi için ofisimizle iletişime geçerek profesyonel hukuki destek alabilirsiniz.