Velayet Değişikliği Nedir?

Boşanma kararı ile birlikte çocuğun velayeti anne veya babadan birine verilir ve velayet verilen tarafın çocuk ile kişisel ilişkisi düzenlenir. Durum ve koşulların değişmesi söz konusu olduğunda ise velayet değiştirilebilecektir. Velayet Değişikliği davası halk arasında "Velayeti Geri Alma Davası" olarak da bilinmektedir.

Velayetin değiştirilmesi; velayet hakkı kendisinde olmayan tarafın, çocuk/çocuklar ile yeteri kadar ilgilenilmediği veya çocuğun sosyal hayatının olumsuz etkilendiği ve diğer nedenlere dayanarak velayet hakkı kendisinde olan tarafa açmış olduğu bir davadır.

Velayet Değişikliği Nasıl Yapılır?

Velayetin değiştirilmesi davası basit yargılama usulüne tabidir. Ayrıca, söz konusu istem çekişmesiz yargı işidir. Velayetin değiştirilmesi davasında davacı genellikle velayet hakkına sahip olmayan ana veya babadır. Davalı ise velayet hakkına sahip olan ana veya babadır. Dolayısıyla taraflar velayet değişikliği davası için Aile Mahkemesi'ne başvurmalıdırlar.

Velayetin değiştirilmesi davası sonucunda verilen karar maddi anlamda kesin hüküm oluşturmaz. Dolayısıyla, aynı konuda yeniden istemde bulunmak mümkündür.

Velayet Değişikliği Davası Ne Kadar Sürer?

Velayet değişikliği ne kadar sürer? Velayetin değiştirilmesi davasında dava süresi mahkemenin yoğunluğuna ve dosyanın içeriği göre değişiklik gösterebilmektedir. Velayet değişikliği davasında dava süresi ortalama 1-2 yıl arasında sürebilmektedir.

Velayetin Değiştirilmesi Şartları

• Çocuğun menfaat durumu boşanmadan sonra değişmiş olmalıdır.
• Velayetin daha önce anne veya babadan birine verilmiş olması gereklidir.
• Çocuğun veya velayet hakkına sahip tarafın durumunda sürekli ve esaslı bir değişiklik meydana gelmiş olmalıdır.
• Esaslı değişiklik çocuğun menfaati zedelenmiş olmalıdır. Aynı zamanda bu esaslı değişikliğin önemli ve sürekli olması şarttır.

Bu esaslı değişikliklere verilecek örnekler; anne veya babanın sonradan sonradan ikinci kez evlilik yapması ve çocuğun yeni aile ortamında uyum sağlayamaması, velayet kendisine verilmeyen tarafın çocuğun velayet verilen taraf ile tehlikede olduğunu, psikolojisinin olumsuz etkilendiğini, mutsuz veya derslerinde başarısız olduğunu ileri sürmesi veya çocuğun menfaatinin bunu gerektirmesi olabilir.

Burada sunulan nedenleri mahkemede destekleyecek ikna edici deliller olması gerekmektedir.

Bunun yanı sıra Yargıtay tarafından, velayet kendisine verilen tarafın diğer taraf ile kuracağı şahsi ilişkide de dikkatli davranması, velayet kendisine verilmeyen taraf ile çocuğun görüşmelerinin engellenmemesi zira eğer bu engellemeler devam ederse bu durumun velayetin değiştirilmesi için haklı sebep olarak sunulabileceği karara bağlanmıştır.

Velayetin Değiştirilmesi Sebepleri

Velayetin değiştirilmesine ilişkin şartlar TMK 183'de açıkça düzenlenmiştir:

“Ana veya babanın başkasıyla evlenmesi, başka bir yere gitmesi veya ölmesi gibi yeni olguların zorunlu kılması halinde hâkim, resen veya ana ve babadan birinin istemi üzerine gerekli önlemleri alır.”

Velayet değişikliği sebepleri olabilecek bazı durumlar;

• Çocukla kişisel ilişki kurulmasının engellenmesi,
• Çocuğun fiilen velayet hakkı olmayan annede ya da babada bırakılması veyahut çocuğun üçüncü kişinin yanında bırakılması,
• Çocuğun menfaatinin gerektirdiği nedenler (örneğin sağlık, eğitim, ahlâk, güvenlik), velayeti kendisinde bulunan annenin ya da babanın yeniden evlenmesi,
• Velayet hakkı kendisine verilen tarafın bir başka yere gitmesi,
• Ölüm veya velayet görevinin kullanılmasının engellenmesi,
• Velayet hakkı sahibi tarafın diğer tarafla çocuğun kişisel ilişki kurmasına engel olması,
• Velayetin kötüye kullanılması çocuğun menfaati için velayetinin değiştirilmesi gerekiyorsa velayetin değiştirilmesi davası sonucunda velayet değiştirilmesine karar verilebilir.

Velayet kamu düzenine ilişkin olup bu hususta anne ile babanın istek ve beyanlarından ziyade çocuğun menfaatlerinin dikkate alınması zorunludur. Velayet değiştirme sebeplerinden en önemlisi çocuğun üstün yararına zarar gelebilecek durumlardır.

Çocuğumun Velayetini Nasıl Geri Alabilirim?

Velayete ilişkin değerlendirme yapılırken göz önünde tutulması gereken temel ilke çocuğun üstün yararıdır. Çocuğun üstün yararını belirlerken ise; çocuğun bedensel, zihinsel, ruhsal, ahlaki ve toplumsal gelişiminin sağlanması amacının gözetilmesi gerekmektedir.

Anne ve babanın yararı, tarafların boşanmadaki kusurları, ahlaki değer yargıları, sosyal konumları gibi durumları çocuğun üstün yararını etkilemediği ölçüde göz önünde tutulur. Çocuğun üstün yararının anne ve baba karşısında etkilenmesi durumunda ise, çocuğun yararını koruyacak ve menfaat çatışmasını engelleyecek düzenlemeler devreye girecektir.

Velayetin değiştirilmesi davası, velayet hakkının anne veya babaya verilmesinden sonra velayet kendisine verilen tarafın durumunun değişmesi ve sonradan ortaya çıkan çeşitli nedenlerden ötürü velayeti alan anne ya da babanın velayet hakkını gereği gibi kullanamaması ile çocuğun menfaatinin gerektirdiği durumlarda açılan bir davadır.

Bu dava ile birlikte velayeti kendisinde bulunmayan anne veya babanın çocukla kişisel ilişki kurulmasını isteme hakkı bulunmaktadır. Velayeti kendisine verilmeyen tarafın, çocuğun bakım ve eğitim giderlerine gücü oranında katılmak zorundadır. Bu durumda iştirak nafakasına, velayetin değiştirilmesine yönelik olarak hükmedilmesi gerekecektir.

Velayetin değiştirilmesi sebepleri olsa dahi çocuğun menfaati gereği velayetin değiştirilmesi gerekmiyorsa, hakim tarafından ret kararı verilebilir.

Yeniden Evlenme Halinde Velayetin Değiştirilmesi 

Velayetin değiştirilmesi yeniden evlenme halinde mümkün olabilmektedir. Velayet sahibi olan taraf yeniden evlenirse ve bu evlilik de çocuğun üstün yararına uygun olmayacaksa o zaman diğer taraf yeniden evlenme nedeniyle velayetin değiştirilmesini talep edebilecektir.

Velayetin Değiştirilmesi Tedbir Talebi

Velayetin değiştirilmesi davasında velayetin tedbiren tarafına verilmesini dava açan kişi isteyebilir. Bunu dava dilekçesinde belirtmek zorundadır. Mahkemece ön inceleme tensip tutanağı ile çocuğun yaşı gereği anne bakım ve sevgisine muhtaç olup olmadığı da dikkate alınarak velayetin tedbiren kimde kalacağına karar verecektir.

Velayetin değiştirilmesi davasında geçici velayet dava sonuçlanan kadar taraflardan birine bırakılan velayet durumudur.

Velayet Değişikliği Davalarında Taraflar

Velayetin değiştirilmesi davasını kim açar? Velayetin değiştirilmesi davalarında taraflardan biri velayet kendisinde olmayan taraf olmaktadır. Ancak bu davayı velayet kendisine verilmiş taraf da velayet durumunun değişmesini istiyorsa bu davayı açabilecektir.

Velâyet kamu düzenine ilişkin olup, bu hususta anne ile babanın istek ve beyanlarından ziyade çocuğun menfaatlerinin dikkate alınması zorunludur. Velayetin değiştirilmesine ilişkin davalar çocuğun güvenliğini ve geleceğini doğrudan ilgilendiren davalardır.

Bu davalarda velayet hakkına sahip anne ya da babanın, kural olarak temsil olunanın menfaatine hareket ettiği kabul edilse dahi her zaman çocuğun yararına davranmayacağı, herhangi bir sebeple çocuk aleyhine hareket ederek onun zararına bir durum yaratma ihtimali olabilmektedir. Dolayısıyla bu tür davalarda çocuk ile yasal temsilcisi arasında bir menfaat çatışmasının olduğu kabul edilerek küçüğe bir temsil kayyımı atanması duruma göre gerekebilir.

Velayetin Değiştirilmesi Kayyım Atanması

Velayetin değiştirilmesi davasında her zaman kayyım atanması zorunlu değildir. Velayet sahibi kişi ile müşterek çocuk arasında menfaat çatışması bulunmadığı sürece velayetin değiştirilmesi davalarında "kayyım" atanması gerekmez. (Yargıtay HGK Esas:2017-2069 Karar:2018-1179)

Velayetin Değiştirilmesi Karşı Dava

Taraflardan biri velayetin değiştirilmesi davası açarken diğer taraf da kişisel ilişkinin düzenlenmesi için karşı dava açabilir. Bu durumun tam tersi de olabilir. Velayet sahibi olan kişi; "nafaka ve kişisel ilişkinin düzenlenmesi davası" açabilir. Bunun üzerine velayet sahibi olmayan taraf da "velayetin değiştirilmesi davasını" karşı dava olarak açabilecektir.

Velayetin Değiştirilmesi Davasında Nafaka Talep Edilebilir Mi? 

Velayetin değiştirilmesi davasında tedbir nafakası da talep edilebilir. Velayet sahibi olmayan taraf "velayetin değişikliği" davasını açarak velayetin tedbiren kendisine verilmesini ve bu süreç içinde de tedbir nafakası verilmesini talep edebilecektir.

Velayetin Değiştirilmesi ve İştirak Nafakasının Kaldırılması 

Velayetin değiştirilmesi iştirak nafakası ile birlikte açılabilir. Velayet sahibi olmayan taraf "velayetin değiştirilmesini ve nafakanın kaldırılmasını" birlikte talep edebilir.

Velayetin değiştirilmesi halinde iştirak nafakası da ortadan kalkacaktır. Çünkü iştirak nafakası çocuk için verilen bir nafakadır. Velayetin nafaka ödeyen kişiye geçmesi halinde nafaka ödeme yükümlülüğü de ortadan kalkacaktır.

Velayet Değişikliği Davalarında Zamanaşımı

Velayetin değiştirilmesi davası ne zaman açılır? Velayetin değiştirilmesi davaları herhangi bir süreye tabi tutulmamıştır. Çocuğun menfaatinin olumsuz yönde değişmesi halinde bu davalar her zaman açılabilecektir.

Velayetin Değiştirilmesi Davası Yetkili Mahkeme

Velayetin değiştirilmesi davası nerede açılır? Velayetin değişikliği davası yetkili mahkeme davalının dava tarihindeki yerleşim yeri mahkemesidir. Örneğin: dava açacağınız kişi İstanbul Bakırköy'de oturuyor ise o zaman Bakırköy Aile Mahkemesinde dava açabilirsiniz.

Velayetin Değiştirilmesi Görevli Mahkeme

Velayetin değiştirilmesi davasında görevli mahkeme Aile Mahkemesidir. Aile Mahkemesinin bulunmadığı yerlerde görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesi ( Aile Mahkemesi sıfatıyla) davaya bakacaktır.

Velayetin Değiştirilmesi Davasında Feragat

Velayetin değiştirilmesi davasından feragat yapılabilir. Feragat ve kabul, hüküm kesinleşinceye kadar her zaman yapılabilir.

Feragat veya kabulün hükmün verilmesinden sonra yapılması halinde, taraflarca kanun yoluna başvurulmuş olsa dahi, dosyanın kanun yolu incelemesine gönderilmeyeceği ve ilk derece mahkemesi veya bölge adliye mahkemesince feragat veya kabul doğrultusunda ek karar verileceği; feragat veya kabulün, dosyanın temyiz incelemesine gönderilmesinden sonra yapılması halinde ise, Yargıtayca temyiz incelemesi yapılmaksızın dosyanın feragat veya kabul hususunda ek karar verilmek üzere hükmü veren mahkemeye gönderileceği hüküm altına alınmıştır.

Velayetin Değiştirilmesi Kesinleşmeden İcra 

Velayetin tevdiine ilişkin kararlar, geçici ve derhal icra edilebilir nitelikte olmadıkça, kesinleştiği tarihten itibaren ileriye yönelik olarak sonuç doğuracağından ve kesinleşmedikçe icra olunamayacaktır. Velayetin değiştirilmesi davasında kesinleşme olmadıkça velayet değişikliği olmaz.

Velayetin Değiştirilmesi ve Kaldırılması Arasındaki Fark 

Velayetin değiştirilmesinde taraflardan biri kendisinde olmayan velayet hakkının diğer taraftan alınarak kendisine verilmesini talep etmektedir.

Velayetin kaldırılması durumlarında ise velayet sahibi olan taraftan velayetin alınmasını ve çocuğa vasi atanması talep edilmektedir.

Velayetin Değiştirilmesi Basit Yargılama 

Velayet değişikliği davası basit yargılama mı? Velayetin değiştirilmesi davası basit yargılama usulüne tabidir. Her çeşit velayet davaları basit yargılama usulüne tabidir. (HMK m.316)

Basit yargılama usulüne ilişkin hükümler burada da esas itibarıyla geçerlidir. Basit yargılama usulünde mahkemenin mümkün olan hallerde tarafları duruşmaya davet etmeden dosya üzerinden karar vereceğine ilişkin hüküm ise burada uygulanmaz. Çünkü, velayete ilişkin davalar kamu düzeniyle doğrudan ilgili olup, resen araştırma ilkesi geçerlidir ve davanın kabulü tek başına sonuç doğurmaz. Velayet davalarının duruşmalı inceleme ile delil toplanarak ayrıntılı araştırma yapılması gerekmektedir.

Velayetin Değiştirilmesi Islah

Velayetin değiştirilmesi davalarında ıslah yapılabilir. Örneğin sadece velayetin değiştirilmesi için dava açmışsanız daha sonra ıslah ederek davanızın türünü değiştirebilir veya terditli hale getirebilirsiniz.

Velayetin Değiştirilmesi Davası Resen Araştırma

Velayet kamu düzenine ilişkin olup, resen araştırma ilkesi geçerlidir. Bu nedenle, yargılama sırasında meydana gelen gelişmelerin bile göz önünde tutulması gerekir.

Velayetin Değiştirilmesi Davasında Sosyal İnceleme Raporu 

Velayetin değiştirilmesi davasında çocuğun beyanı bu davanın sonucunu önemli derecede etkilemektedir.

Uluslararası Çocuk Hakları Sözleşmesinde ve bunun uygulanması sonucunda oluşan yerleşik kabullere göre çocuğun beyanının velayet hususunda dikkate alınması gerektiği belirtilmiştir.

Velayetin değiştirilmesi davasında çocuğun dinlenmesi son derece önemlidir. Çocuğun kendisini ifade edebilmesi şartıyla çocuk uzman bir psikolog veya sosyolog aracılığı ile beyanı alınabilecektir.

Velayetin Değiştirilmesi Davası Ücret

Velayetin değiştirilmesi davası ücreti 2024? Velayetin değiştirilmesi davası harç hesaplama; başvurma harcı, peşin harç ve gider avansı alınmaktadır. Velayet davası harç masrafı ortalama 2500-3000 TL arasında olacaktır.

Velayetin değiştirilmesi davası masrafı 2024 yılı için ortalama 2500-3000 TL arasındadır. Velayet davalarında harç maktu harçtır.

Velayetin Değiştirilmesi Davası Vekalet Ücreti

Velayetin değiştirilmesi vekalet ücreti 2024 için 10.700,00 TL'dir. Söz konusu ücret davada kaybeden tarafın kazanan tarafın avukatına ödediği ücrettir. Avukatınızla anlaşacağınız ücret bu ücretten bağımsızdır.

Velayetin değiştirilmesi karşı vekalet ücreti, mahkeme tarafından verilen hükümlerde lehine karar verilen taraf için maktu veya nispi vekalet ücretine hükmedilmesidir. Hükmedilen bu vekalet ücreti yalnızca avukata aittir.

Velayetin Değiştirilmesi Davası Avukat Ücreti

Velayet davası avukat ücreti 2024? Velayet davasının hangi türü için dava açılacağı velayet davası avukatlık ücretlerinin belirlenmesinde önemlidir. Velayet davaları avukat ücreti için ofisimizle iletişime geçerek fiyat bilgisi alabilirsiniz.

Velayetin değiştirilmesi davası asgari ücret tarifesi

Velayetin Değiştirilmesi Davası Avukatsız Açılabilir Mi? 

Velayetin değiştirilmesi davası açmak için avukat zorunlu değildir. Ancak velayetin değişikliği davalarında dava dilekçesinin hazırlanması, delil listesinin hazırlanması, çıkacak olan bilirkişi raporlarına karşı beyan ve itiraz yazılması, tanık anlatımlarına karşı beyan yazılması gibi uzmanlık gerektiren işlemler için uzman velayet avukatı ile çalışmanızı ısrarla önermekteyiz.

Velayetin Değiştirilmesi Vekalet Ücreti Kesinleşme

Velayetin değiştirilmesi davasındaki vekalet ücreti dava dosyasının kesinleşmesiyle birlikte ancak icraya konulabilir.

HMK'nin 367/2. maddesi gereğince, aile ve şahsın hukuku ile ilgili hükümler kesinleşmedikçe takibe konu edilemez. Kesinleşmeden icraya konulamayan ilamlardaki yargılama giderleri, vekalet ücreti, faiz gibi feriler de, hüküm kesinleşmeden icraya konulamaz.

Velayetin Değiştirilmesi Davası Özel Vekaletname

Velayetin değiştirilmesi davalarında özel vekaletname gerektirmez. Velayet davaları için genel dava vekaletnamesi alınması yeterlidir.