Ayıplı Hizmet ve Tüketicinin Hakları

Ayıplı Hizmet Nedir?

Ayıplı hizmet, Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 13. maddesinde hizmetin, sözleşmede belirlenen süre içerisinde başlamaması veya taraflarca kararlaştırılan objektif özellikleri taşımaması nedeniyle sözleşmeye aykırı olan hizmet olarak tanımlanmıştır.

Ayıplı Hizmet İhbar Süresi

Tüketicinin seçimlik haklarını kullanabilmesi için mal veya hizmette ortaya çıkan ayıbı satıcıya veya hizmet sağlayıcıya bildirmesi gerekir.

Bildirim maldaki veya hizmetteki ayıbı içermelidir. Bildirim, yazılı veya sözlü yapılabilir.

6502 sayılı Tüketici Kanunu’nda ayıp ihbar süresi ile ilgili belirlenmiş bir süre yoktur. Ancak, ayıp ihbarı “uygun bir süre” içerisinde yapılmalıdır (BK m.223). Her somut olaya göre uygun süre değişebilir. Uygun süreden kasıt makul süredir.

Ayıplı Hizmet Örnekleri

• İşyeriniz için yemek ve gıda hizmeti alıp size getirilen yemeklerin sağlık problemleri yaşatması bir ayıplı hizmettir.
• Pilotluk eğitimi veren bir kurum ile anlaştınız. Bu eğitimin süresinin uzaması veya sözleşmeye aykırı bir şekilde davranılması halinde ayıplı hizmet meydana gelir.
• Lazer epilasyon için gittiğiniz yerde vücudunuzda yanık oluşması bir ayıplı hizmettir.

Ayıplı Hizmetten Doğan Sorumluluk

Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun madde 14'e göre sağlayıcı, hizmetin ayıplı olmasından dolayı sorumludur. Ancak sağlayıcı, kendisinden kaynaklanmayan reklam yoluyla yapılan açıklamalardan haberdar olmadığını ve haberdar olmasının da kendisinden beklenemeyeceğini veya yapılan açıklamanın içeriğinin hizmet sözleşmesinin kurulduğu tarihte düzeltilmiş olduğunu veya hizmet sözleşmesinin kurulması kararının bu açıklama ile nedensellik bağı içermediğini ispatladığı takdirde açıklamanın içeriği ile bağlı olmaz.

Ayıptan sağlayıcının sorumlu tutulabilmesi için şartlar şu şekildedir:

• Sunulan hizmetin söylendiği şekilde gerçekleşmemesi veya eksik gerçekleşmesi
• Hizmetteki ayıbın önemli olması
• Ayıbın tüketicideyken mevcut olması
• Alıcının, hizmet sağlanmadan önce ayıbın varlığını bilmemesi
• Hizmetteki ayıbın 30 gün içinde bildirilmesi
• Sözleşmede aksi bir hüküm kararlaştırılmaması

Ayıplı Hizmette Tüketicinin Seçimlik Hakları

Hizmet, ayıplı şekilde ifa edildiyse Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun madde 15'te belirtildiği üzere tüketiciye 4 tane seçimlik hak tanınır. Ayıplı hizmetin sunulduğu takdirde tüketiciye verilen haklar şu şekildedir:

• Sözleşmeden dönme hakkı: Tüketici, irade açıklamasıyla beraber sözleşmeden dönme hakkını kullanarak sözleşmeyi ortadan kaldırabilir. Bozucu yenilik doğuran bir hak olan olan sözleşmeden dönme hakkını kullanan kullanıcı hizmet ile beraber elde faydaları iade ederken hizmet sağlayıcı da tüketicinin ödediği miktarı faizi ile beraber ödemelidir. Aynı zamanda sağlayıcı, ayıp nedeniyle yapılan masrafı da tüketiciye ödemek durumundadır.
• Hizmetin yeniden görülmesini isteme hakkı: Hizmet sağlayıcısını çok zor duruma düşürmediği takdirde tüketicinin hizmetin yeniden görülmesini isteme hakkı bulunmaktadır.
• Ayıp oranında hizmet bedelinden indirim hakkı: Tüketicinin, hizmetteki ayıbın neden olduğu değer kaybı dikkate alınarak hizmet için ödenen bedelden indirim hakkı bulunmaktadır. Bu hak kullanıldığı takdirde tutar, sağlayıcı tarafından tüketiciye iletilir.
• Hizmet sonucu ortaya çıkan eserin ücretsiz onarımı: Bu hakkı kullanmayı seçen tüketici, ayıplı malın düzeltilerek kendisine verilmesini talep eder. Bu hak da hizmet sağlayıcısını zor duruma düşürmeme koşuluna bağlıdır.

Tüketici, yukarıda sayılan 4 seçimlik haktan istediğini seçip kullanabilir. Seçtiği hak yerine getirilirken oluşan masraflardan ayıplı hizmeti yerine getiren sağlayıcı sorumludur.

Ayrıca tüketici, bu seçimlik haklarla beraber uğramış olduğu zararın tazminini sözleşmeye aykırı davranan sağlayıcıdan isteyebilir. Yine aynı şekilde tüketicinin seçtiği seçimlik hak olması gerektiği gibi yerine getirilmesi dava açılarak tazminat istenebilir.

Ayıplı Hizmet Nedeniyle Sözleşmenin Feshi

Tüketici, irade açıklamasıyla beraber Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun madde 15'e göre sözleşmeden dönme hakkını kullanarak hizmet sözleşmesini feshedebilir.

Ayıplı Hizmet Tazminat Davası 

Tüketicinin aldığı bir hizmetin ayıplı olmasından dolayı uğradığı maddi ve manevi zararlar için tazminat davası açabilecektir.

Ayıplı Hizmet Halinde Zamanaşımı

Kanunlarda veya taraflar arasındaki sözleşmede daha uzun bir süre belirlenmediği takdirde, ayıplı hizmetten sorumluluk, ayıp daha sonra ortaya çıkmış olsa bile, hizmetin ifası tarihinden itibaren iki yıllık zamanaşımına tabidir. Ayıp, ağır kusur ya da hile ile gizlenmişse zamanaşımı hükümleri uygulanmaz.

Ayıplı Hizmet Görevli Mahkeme

Ayıplı mal veya hizmetten kaynaklanan davalarda görevli mahkeme Tüketici Mahkemeleridir. 01.10.2022 tarihinden itibaren 30.000 TL altında bulunan uyuşmazlıklarda İlçe veya İl Tüketici Hakem Heyetlerine başvuru yapılması gerekir. 30.000 TL ve üzerindeki uyuşmazlıklarda Tüketici Mahkemesi görevli olacaktır.

Ayıplı Hizmet İhtarname Örneği

Aldığınız bir hizmetine ayıplı olmasından dolayı yukarıda açıklanan 4 seçimlik haklardan bir tanesini kullanabilirsiniz. Tüketici Hakem Heyeti veya Tüketici Mahkemesine gitmeden önce sağlayıcıya ihtar çekilebilir. Ayıplı hizmet nedeniyle ihtarname için tarafımızla iletişime geçebilirsiniz.