Taksirle Yaralama Suçu ve Cezası
Taksirle yaralama Türk Ceza Kanunu madde 89 da düzenlenmiştir. Bu maddeyi açıklamadan önce taksir ve yaralama kavramının neler olduğunu açıklamakta fayda vardır.
Taksir, basit (adi) taksir ve bilinçli taksir olarak ikiye ayrılır. Basit (adi) taksir, bir kişinin dikkat ve özensizliğinden kaynaklanarak meydana gelen neticeyi öngörmemesi ve istememesi olarak ifade edilebilir. Bilinçli taksir ise kişi neticeyi öngörüp istememe durumudur.
Yaralama ise en basit haliyle bir kimsenin vücut bütünlüğüne onun rızası olmadan zarar vermektir.
Taksirle Yaralama Ne Demek?
Taksirle yaralama bir kimsenin tedbirsizliği veya özensizliği sebebiyle bir başkasının vücut bütünlüğüne zarar vermesidir. Taksirle yaralama yaygın olarak trafik kazaları veya iş kazaları gibi durumlarda karşımıza çıkmaktadır.
Taksirle Yaralama Cezası
Taksirle başkasının vücuduna acı veren veya sağlığının ya da algılama yeteneğinin bozulmasına neden olan kişi, üç aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. (TCK 89/1)
- maddenin 2. fıkrasında ise suçun nitelikli hallerinden bahsedilmiştir. Bu haller;
a) Duyularından veya organlarından birinin işlevinin sürekli zayıflamasına,
b) Vücudunda kemik kırılmasına,
c) Konuşmasında sürekli zorluğa
d)Yüzünde sabit ize,
e) Yaşamını tehlikeye sokan bir duruma,
f) Gebe bir kadının çocuğunun vaktinden önce doğmasına,
şeklinde olmakla beraber burada bu sayılan halleri nitelikli olarak değerlendirmemizde sebep ise suçun basit haline verilecek cezanın yarısı oranında fazlasının verilmesi gerektiğindendir.
Örnek vermek gerekirse; Taksirle yaralama nedeniyle bir kişinin vücudunda kırık meydana gelmişse, 4.5 ay ile 1.5 yıl arasında ceza verilebilecektir.
Maddenin 3. fıkrasında ise taksirle yaralama suçunun ağırlaştırılmış halinden bahsedilmektedir. Bu haller ise;
a) İyileşmesi olanağı bulunmayan bir hastalığa veya bitkisel hayata girmesine,
b) Duyularından veya organlarından birinin işlevinin yitirilmesine,
c) Konuşma ya da çocuk yapma yeteneklerinin kaybolmasına,
d) Yüzünün sürekli değişikliğine,
e) Gebe bir kadının çocuğunun düşmesine,
şeklindedir. Burada ise nitelikli hallerden daha da ağır bir durum söz konusudur. Bunu da kanuna baktığımız da basit haline verilecek cezanın bir katından fazla verilmesi gerektiği ifadesinden anlıyoruz. Yani verilecek ceza 6 ay ve 2 yıl arasında olacaktır.
Maddenin 4 fıkrasında ise, taksirle yaralama fiilinin birden fazla kişinin yaralanmasına neden olması halinde, altı aydan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur. Bu durumun en yaygın örneği ise trafik kazalarıdır.
Taksirle Yaralama Suçu Şikayete Bağlı Mı ?
Taksirle yaralama suçunun soruşturulması ve kovuşturulması şikayete bağlıdır. Ancak, birinci fıkra kapsamına giren yaralama hariç, suçun bilinçli taksirle işlenmesi halinde şikayet aranmaz.
Şikayete tabii suçta re’sen soruşturma ve kovuşturma yapılmaz. Mağdurun şikayetinin olması gerekmektedir. Mağdur için verilen bu şikayet süresi fiili ve faili öğrendikten sonra 6 aydır.
Taksirle Yaralamada Uzlaşma
Taksirle yaralama suçu uzlaşma kapsamına giren suçlardandır. Suçu işleyen kimse ile yaralanan kimse uzlaştırmacı aracılığıyla bir araya gelerek uzlaşabilirler.
Uzlaşma sonucunda şüphelinin edimini defaten yerine getirmesi halinde hakkında “kovuşturmaya yer olmadığı kararı” verilir. Edimin yerine getirilmesinin ileri tarihe bırakılması, takside bağlanması veya süreklilik arz etmesi durumunda, CMK m. 171’de yer alan şartlar aranmaksızın, şüpheli hakkında “kamu davasının açılmasının ertelenmesi kararı” verilecektir.
Taksirle Yaralamada Tazminat
Tazminat, maddi tazminat ve manevi tazminat olarak ikiye ayrılmaktadır. Tazminat istemi için birçok farklı sebep dayanak olabilir. Taksirle yaralama da bu dayanaklardan bir tanesidir. Yaralanan kimse taksirle yaralamayı sebep göstererek maddi ve/veya manevi tazminat isteminde bulunabilir. Bu istemde bulunmak için süre ise dava zamanaşımı ile eş değerde olacaktır. Yani taksirle yaralamada dava zamanaşımı 8 yıl gerekli hallerde 12 yıl olduğu için maddi ve manevi tazminat istemleri içinde bu süre geçerlidir. En sık taksirle yaralamadan kaynaklanan maddi ve manevi tazminat istemi konuları ise;
- İş kazalarından kaynaklanan taksirle yaralama
- Trafik kazalarından kaynaklanan taksirle yaralama
- Hekimlerin işlemlerinden kaynaklanan taksirle yaralamadır.