Vasiyetname Nedir ?

Miras bırakan kişinin son istek ve arzuları ile mirasının paylaşım esaslarını belirleyen yazılı belge veya sözlü beyana “Vasiyetname” denir.

Vasiyetname Yapabilmenin Koşulları

1-) Ayırt Etme Gücüne Sahip Olmak Gerekir

Ayırt etme gücü nedir? Ayırt etme gücü, kişinin fiil ve isteklerinin nedenini ve sonuçlarını kavrayarak, bunlara uygun hareket edebilmesi olarak tanımlanabilir.

Vasiyetname yapabilmenin en önemli koşulu ayırt etme gücüne sahip olunmasıdır. Kör, sağır ve dilsiz kişiler de isteklerini anlatabilme gücüne sahiplerse vasiyetname düzenleyebilirler.

Vasiyeti düzenleyen kişinin fiil ehliyetine sahip olup olmadığı vasiyetnamenin düzenlediği tarih itibariyle dikkate alınmalıdır.

2-) On beş (15) Yaşını Doldurmuş Olmak Gerekir

15 yaşını doldurmamış olan kişiler vasiyetname yapamazlar.

3-) Vasiyetnameyi Bizzat Kendisi Yapması Gerekir 

Küçük ve kısıtlı kişi ayırt etme gücüne sahip ve diğer koşullar varsa tek başına vasiyetname düzenleyebilir.

Vasiyetname, küçük veya kısıtlı kişinin yasal temsilcisi veya vekili tarafından yapılamaz.

Vasiyetname Nasıl Yazılır ? 

Vasiyetname 3 şekilde düzenlenebilir. Vasiyetname Türleri:

1-) Resmi Vasiyetname

Resmi vasiyetnamenin resmi memur tarafından düzenlenmesi gerekmektedir. Resmi memur, sulh hukuk mahkemesi hakimi veya noter olabilir. Resmi memur vasiyetname düzenlerken iki tanık da bulunmalıdır. Tanıkların vasiyetname içeriğini bilmesi gerekmez.

2-) El Yazılı Vasiyetname

El yazılı vasiyetnameyi baştan sona mirasbırakan tarafından yapılması gerekir. Bu vasiyetnamenin tamamen mirasbırakanın el yazısı ile yazılması gerekir. Daktilo, bilgisayar gibi araçlar kullanılarak yazılan vasiyetname el yazılı vasiyetname niteliğinde olmaz.

El yazılı vasiyetnamenin mutlaka mirasbırakan tarafından imzalanmış olması gereklidir. El yazılı vasiyetname bir kağıda yazılabileceği gibi bir taşa veya tahtaya da yazılabilir. Yazılan dilin Türkçe olması zorunlu değildir. Herhangi bir dilde yazılabilir. Yine vasiyetnamede gün, ay ve yıl belirtilmelidir.

El yazılı vasiyetname; notere, sulh hukuk hakimine veya yetkili memura saklanması için verilebilir. El yazılı vasiyetnamenin bunlara verilmemesi vasiyetnameyi geçersiz kılmaz.

3-) Sözlü Vasiyetname

Sözlü vasiyetnamenin en önemli geçerlilik unsuru olağanüstü durumdur. Mirasbırakan, olağanüstü bir durum yüzünden resmi veya el yazılı vasiyetname düzenleyemiyorsa, sözlü vasiyetname yoluna başvurabilir. Olağanüstü durumlara örnek verecek olursak; Savaş, bulaşıcı hastalık, ulaşımın kesilmesi ve ölüm tehlikesi olan diğer durumlar gibi.

Mirasbırakan tarafından son arzular iki tanığa anlatılır. Bu iki tanığa son arzularını aynı anda anlatmalıdır.

Tanıklar kendilerini beyan edilen son arzuları gecikmeksizin yazmalı ve imzalamalıdırlar. Tanıklar, vasiyetcinin son arzularını mahkemeye ulaştırmakla yükümlüdürler. Tanıkların ikisi birlikte, yazılan belgeyi makul süre içinde sulh hukuk mahkemesi veya asliye hukuk mahkemesine vermelidirler.

Vasiyetnamenin Açılması

Vasiyetnamenin açılması TMK md.596 düzenlenmiştir. Söz konusu maddeye göre;

Vasiyetname, geçerli olup olmadığına bakılmaksızın tesliminden başlayarak bir ay içinde mirasbırakanın yerleşim yeri sulh hâkimi tarafından açılır ve ilgililere okunur.

Bilinen mirasçılar ve diğer ilgililer vasiyetnamenin açılması sırasında diledikleri takdirde hazır bulunmak üzere çağrılır.
Mirasbırakanın sonradan ortaya çıkan vasiyetnameleri için de aynı işlemler yapılır.

Vasiyetnamenin İptali Davası Süre

Türk Medeni Kanunu’na göre ölüme bağlı tasarruf; vasiyetnamenin iptali davası hangi sürede açılabileceği 559. maddede düzenlenmiştir. Bu maddeye göre;

İptal davası açma hakkı, davacının tasarrufu, iptal sebebini ve kendisinin hak sahibi olduğunu öğrendiği tarihten başlayarak bir yıl ve her hâlde vasiyetnamelerde açılma tarihinin, diğer tasarruflarda mirasın geçmesi tarihinin üzerinden, iyiniyetli davalılara karşı on yıl, iyiniyetli olmayan davalılara karşı yirmi yıl geçmekle düşer.
Hükümsüzlük, def”i yoluyla her zaman ileri sürülebilir. 

Maddede vasiyetnamenin, iptal sebebinin ve hak sahibi olunduğunun öğrenilmesinden itibaren bir yıl içerisinde iptalinin istenebileceği belirtilmiştir. Zira bu hak vasiyetnamelerin açılma tarihinden, diğer tasarruflarda ise mirasın geçmesi tarihinin üzerinden iyi niyetli davalılara karşı 10 yıl, diğer davalılara karşı 20 yıl geçtikten sonra kullanılamaz.

Vasiyetnamenin Açılması Davası Yetkili Mahkeme

Vasiyetnamenin açılması davasında görevli mahkeme, sulh hukuk mahkemesidir. Mirasbırakan kişinin son yerleşim yerinde sulh hukuk mahkemesinde dava görülecektir.