Tanık (Şahit) Nedir?
Tanık (şahit), dava konusu olay hakkında bilgi sahibi olduğu bilinen; ancak davaya taraf olmayan (davacı, davalı, asli müdahil olmayan) kişilerdir.
Tanık Olmam İçin Mahkemeden Davetiye Geldi Ne Yapmam Lazım?
Kanunda gösterilen hükümler saklı kalmak üzere, tanıklık için çağrılan herkes mahkemeye gitmek zorundadır. Ancak bazı durumlarda tanıklıktan çekinebilirsiniz. Aşağıda anlatılmıştır.
Mahkeme Tanık Olarak Beni Çağırdı Ama Gitmedim. Sonucu Ne Olur?
Usulüne uygun olarak çağrıldığı halde mazeret bildirmeden mahkemeye gelmeyen tanık zorla getirtilir. Gelmemesinin sebep olduğu giderlere ve beşyüz (500) Türk Lirasına kadar disiplin para cezasına hükmedilir Zorla getirtilen tanık, daha önce gelmemesini haklı gösterecek sebepleri sonradan bildirirse, aleyhine hükmedilen giderler ve disiplin para cezası kaldırılacaktır.
Hangi Durumlarda Tanıklıktan Çekinebilirim?
- Nişanlınızın taraf olduğu bir davada,
- Eşinizin veya eski eşinizin taraf olduğu bir davada,
- Çocuğunuzun, baba veya annenizin taraf olduğu bir davada,
- Eşinizin babasının veya annesinin taraf olduğu bir davada,
- Evlatlığınızın davasında,
- Dede, nine, amca, hala, teyze, dayı veya yeğeninizin taraf olduğu bir davada,
- Eşinizin; Dede, nine, amca, hala, teyze, dayı veya yeğeninin taraf olduğu bir davada
kişisel nedenlerle tanıklıktan çekinebilirsiniz. (Hukuk Muhakemeleri Kanunu 248. madde) Ayrıca;
- Kanun gereği sır olarak korunması gereken bilgiler hakkında tanıklığına başvurulacak kimseler, bu hususlar hakkında tanıklıktan çekinebilirler.
- Tanığın beyanı kendisine veya 248 inci maddede yazılı kimselerden birine doğrudan doğruya maddi bir zarar verecekse tanıklıktan çekinebilir.
- Tanığın beyanı kendisinin veya 248 inci maddede yazılı kimselerden birinin şeref veya itibarını ihlal edecek ya da ceza soruşturmasına veya kovuşturmasına sebep olacaksa tanıklıktan çekinebilir.
- Tanığın beyanı, meslek veya sanatına ait olan sırların ortaya çıkmasına sebebiyet verecekse tanıklıktan çekinebilir.
Tanıklıktan Çekinemeyeceğiniz Durumlar
- Aile bireylerinin doğum, ölüm veya evlenmelerinden kaynaklanan olaylar hakkında,
- Aile bireyleri arasında, ailevi ilişkilerden kaynaklanan mali uyuşmazlıklara ilişkin vakıalar hakkında,
- Taraflardan birinin hukuki selefi veya temsilcisi olarak kendisinin yaptığı işler hakkında,
tanıklıktan çekinilemez.
Tanıklıktan Nasıl Çekinebilirim?
Tanıklıktan çekinen kişi, çekinme sebebini ve bu sebebi haklı gösterecek delilini, dinleneceği günden önce yazılı veya davet edildiği duruşmada sözlü olarak bildirmek zorundadır. Çekinme sebeplerini ve bunun dayanaklarını önceden bildirmiş olan tanık belli günde mahkemeye gelmek zorunda değildir.
Mahkeme, duruşmada bulunan tarafları dinledikten sonra tanıklıktan çekinmenin haklı olup olmadığına karar verecektir.
Yalan Tanıklık Etmenin Cezası
Hakim, tanığın tanıklığı esnasında yalan söylediği veya menfaat temin ederek tanıklık ettiği hakkında yeterli delil veya emare elde ederse bir tutanak düzenler ve bu tutanağı derhal Cumhuriyet başsavcılığına gönderir.
Mahkeme huzurunda ya da yemin ettirerek tanık dinlemeye kanunen yetkili kişi veya kurul önünde gerçeğe aykırı olarak tanıklık yapan kişiye bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir. (TCK md. 272)
Mahkeme Tanıklık Ücreti Ne Kadar?
Tanığa, tanıklık nedeniyle kaybettiği zamanla orantılı olarak günlük 25,00 ila 50,00 Türk Lirasına kadar ücret ödenir.
Tanık hazır olabilmek için seyahat etmek zorunda kalmışsa yol giderleriyle tanıklığa çağrıldığı yerdeki ikamet ve beslenme giderleri de karşılanacaktır.