Geçerli Sebep Nedir ?

İş Kanunumuzda sayılan haklı nedenler kadar ağır olmayan ancak iş sözleşmesinin devam ettirilmesini güçleştiren nedenlere "geçerli sebep" denilebilir.

Geçerli nedenle fesih kavramı 4857 sayılı İş Kanunumuzla düzenlenmiştir. Bu kavramın kanunumuza girmesinden önce işverenler sadece haklı nedenle fesih sebeplerine dayanarak işçiyi işten çıkartabiliyordu.

Geçerli Sebeple Fesih Nedenleri 

İş Kanunumuzda 18. maddede geçerli sebebe dayanılarak iş sözleşmesinin feshinden bahsedilmiş olmasına rağmen bu sebepler açıkça belirtilmemiştir. Kanun koyucu, bu maddenin düzenlenmesinde hangi nedenlerin geçerli sebeple fesih oluşturmayacağını belirtmiştir.

Feshin geçerli sebebe dayandırılması Madde 18 - Otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır. Yer altı işlerinde çalışan işçilerde kıdem şartı aranmaz.

Altı aylık kıdem hesabında bu Kanunun 66 ncı maddesindeki süreler dikkate alınır.

Özellikle aşağıdaki hususlar fesih için geçerli bir sebep oluşturmaz: a) Sendika üyeliği veya çalışma saatleri dışında veya işverenin rızası ile çalışma saatleri içinde sendikal faaliyetlere katılmak. b) İşyeri sendika temsilciliği yapmak. c) Mevzuattan veya sözleşmeden doğan haklarını takip veya yükümlülüklerini yerine getirmek için işveren aleyhine idari veya adli makamlara başvurmak veya bu hususta başlatılmış sürece katılmak. d) Irk, renk, cinsiyet, medeni hal, aile yükümlülükleri, hamilelik, doğum, din, siyasi görüş ve benzeri nedenler. e) 74 üncü maddede öngörülen ve kadın işçilerin çalıştırılmasının yasak olduğu sürelerde işe gelmemek. f) Hastalık veya kaza nedeniyle 25 inci maddenin (I) numaralı bendinin (b) alt bendinde öngörülen bekleme süresinde işe geçici devamsızlık.

İşçinin altı aylık kıdemi, aynı işverenin bir veya değişik işyerlerinde geçen süreler birleştirilerek hesap edilir. İşverenin aynı işkolunda birden fazla işyerinin bulunması halinde, işyerinde çalışan işçi sayısı, bu işyerlerinde çalışan toplam işçi sayısına göre belirlenir.

Geçerli Sebeple Fesih Kıdem Tazminatı

İşverenin geçerli sebeple işçinin iş sözleşmesini feshederse işçiye kıdem tazminatı ödemek zorundadır.

Geçerli Sebeple Fesih İhbar Tazminatı

İşverenin geçerli sebeple işçinin iş sözleşmesini feshederse işçiye ihbar süresi bildirilmeli veya ihbar tazminatı ödenmelidir.

Geçerli Sebeple Fesih ve Haklı Nedenle Fesih Arasındaki Farklar

• Haklı nedenle fesih hükümleri İş Kanunu kapsamındaki bütün işyerleri için geçerli iken, geçerli nedenle fesih iş güvencesi kapsamındaki 30 kişi ve üzeri çalışanı bulunan işyerleri için geçerlidir.
• Haklı sebeple fesihte ihbar tazminatı almak ya da vermek söz konusu olmayacaktır ve fesih 25. maddeye dayanıyorsa kıdem tazminatı da yoktur. Ancak geçerli sebeple fesihte, ihbar tazminatı da kıdem tazminatı da ödenmesi gerekir.