Hizmet Tespit Davası Nedir?
Hizmet tespit davası, 5510 sayılı Kanun’a göre sigortalı sayılan işlerde çalışanların Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından tespit edilemediği hallerde veya eksik bildirilmiş hizmetlerin tescil edilmediği sonradan öğrenildiğinde bu hizmetleri tespit etmek amacıyla açılan davadır. Yani bir işçinin sigorta primleri hiç yatırılmamış veya sigortalı gösterilmemişse ise bu davayı açması gerekmektedir.
Hizmet tespit davasını 4-a kapsamında olan işçiler açabilecektir.
Hizmet tespit davasında 3 taraf vardır. Bu taraflar; işveren, işçi ve Sosyal Güvenlik Kurumudur. İşçi davacı konumundadır. İşçi vefat ederse mirasçısı da bu davayı açabilecektir. İşveren davalı konumdadır. SGK ise davaya feri müdahil olarak davaya katılacaktır. Dilekçede talep edilmemesi durumunda bile hakim resen olarak SGK’yı davaya feri müdahil olarak dahil etmesi gerekir.
*Sigorta priminin eksik yatırılması veya hiç yatırılmaması gibi anlaşmalar yapılamaz. İşveren ve işçi arasında yapılan bu tür sözleşmeler geçersiz olacaktır.
Hizmet tespit davası, kamu düzenine ilişkin bir davadır. Bu nedenle re’sen araştırma ilkesine tabidir. Yani hakim, tarafların dayanmadığı delillere ilişkin araştırmayı bile kendiliğinden yapabilecektir. Hakimin yapacağı araştırmalardan bir tanesi de fiili çalışmanın var olup olmadığıdır. Ülkemizde yaygın olarak eş, dost hiç çalışmadan sadece emeklilik için sigortalı olarak gösterilmektedir. İşte bu nedenle hakim, fiili çalışmanın olup olmadığını araştıracaktır.
Asıl işveren ve alt işveren söz konusu ise davada her iki işveren de taraf tutulmalıdır.
Sigorta Priminin Eksik Yatırılması Halinde Hangi Dava Açılır ?
5000TL maaş alıp sigortada 3000 TL olarak gösterilmesi durumunda eksik prim söz konusudur. Ortada bir hizmet vardır o yüzden hizmetin tespit edilmesine gerek yoktur. Prime esas kazancın tespiti davası açılması gereklidir.
Hizmet Tespit Davası Hak Düşürücü Süre
Bu dava 5 yıllık hak düşürücü süreye tabidir. Erkek işçinin askere gitmesi hak düşürücü süreyi kesmektedir. Ancak, askerden döndükten sonra çok uzun bir süre ara verilmeden aynı işverenle çalışılması gerekir. Örneğin, işçi Temmuz 2017 tarihinde işinden ayrılması halinde, hak düşürücü süre 2017 yılının sonundan başlar. İşçinin, sigorta bildirimi hiç yapılmamışsa 5 yıllık hak düşürücü süre uygulanmaz. Dolayısıyla işçinin bir günlük dahi bir sigorta bildirimi yapılmışsa burada 5 yıllık hak düşürücü süreden söz edilemez. Bu durumda sigortalı gösterilmeyen günler için her zaman dava açılabilecektir.
Hizmet Tespit Davası Ne Kadar Sürer ?
Ülkemizde davalar maalesef uzun sürmektedir. Hizmet tespiti davası da mahkemenin yoğunluğu ve diğer durumlara göre değişkenlik gösterse de ortalama olarak 1-2 yıl sürmektedir.
Hizmet Tespit Davası Arabuluculuk ve SGK’ya Başvuru
Bu davada arabuluculuğa gitme zorunluluğu yoktur. Dava öncesi SGK’ya başvuru zorunluluğu da bulunmamaktadır.
Hizmet Tespit Davası Görevli ve Yetkili Mahkeme
Bu davalarda görevli mahkeme İş Mahkemesidir. İş Mahkemesinin olmadığı yerlerde İş Mahkemesi sıfatıyla Asliye Hukuk Mahkemesi davaya bakar. Yetkili mahkeme, davalı gerçek veya tüzel kişinin davanın açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesi ile işin veya işlemin yapıldığı yer mahkemesidir. Bu durumda davanın işverenin bulunduğu yer mahkemesinde yahut işin yapıldığı yerde açılması mümkündür.
Hizmet Tespit Davası Feragat
İşçinin dava açmasından sonra işçi davadan feragat edebilir mi? Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’na göre, dava kamu düzeni ile ilgili olduğundan dolayı işçinin davadan feragat edemeyeceği, feragat edilse dahi hakimin davaya devam etmesine gerektiğine yönelik bir kararı bulunmaktadır. Ancak bu konu tartışmalıdır. Karşıt kararlar da bulunmaktadır.
Emekli Olan İşçiler Hizmet Tespit Davası Açabilir Mi?
Evet açabileceklerdir. Emekliler, destek priminin ödenmesi kaydıyla sigortalanarak çalışırlar. Bu nedenle emekli maaşı alan işçiler de bu davayı açabileceklerdir. (Yargıtay 10. Hukuk Dairesi Kararları)
Hizmet Tespit Davası Zamanaşımı
Bu davada zamanaşımı uygulanmayarak hak düşürücü süre uygulanır. Hak düşürücü süre de 5 yıldır.
Hizmet Tespit Davası Dilekçe Örneği
Hizmet tespit davası ile ilgili dilekçe ve hukuki danışmanlık için bizim İLETİŞİME geçebilirsiniz.